Hình như mấy tháng nay tôi không còn hứng thú mặn mà chi với việc đọc sách báo, cứ dõi mắt đọc vài hàng là đã không còn tập trung được nữa, con chữ nhòe nhoẹt cứ như nhảy múa trước mắt để trêu cợt rằng thì là “đừng hòng học hỏi, hiểu biết thêm gì nữa nha cô!” Chữ cứ mờ đi, con mắt mỏi mệt như làm việc quá sức vậy, thế là đành buông sách hay rời khỏi computer để làm việc khác… riết rồi trở nên “lạc hậu” với các tin tức thời sự xã hội chung quanh và đầu óc cũng mụ dần luôn nữa. Thiệt nản khi thói quen xưa nay bị cặp mắt ngăn trở, thường là sáng dậy phải mở liếc sơ qua cái Ipad xem có gì mới lạ không, rồi trước khi ngồi vào bàn làm công việc thường lệ thì tờ báo phải là việc làm trước nhất, vậy mà…

Gặp bác sĩ nhãn khoa theo định kỳ, mới biết là mình bị cataract mà người mình quen gọi là đục tinh thể hay mắt cườm và khuyên nên tiến hành giải phẫu. Nghe nói việc này rất đơn giản, chỉ cần làm trong khoảng 10 phút, vài ngày sau là đã sinh hoạt bình thường trở lại, dù rằng hoàn toàn phục hồi thị giác thì phải mất từ 4 đến 6 tuần tùy theo cơ thể mỗi người.

Dù biết thế và cũng đã hỏi kinh nghiệm của những người thân, quen biết để biết rằng xác xuất rủi ro rất thấp, thế nhưng vẫn có chút e ngại vì cái gì cũng có thể xảy ra không lường tính trước được, lỡ số mình xui xẻo nằm trong cái xác xuất không muốn đó thì sao! Mà nghiệm lại cuộc đời mình, hình như cái may mắn cũng ít khi mỉm cười, ngoại trừ phải nỗ lực hết sức! Suy tính tới lui, về chuyện “có nên mổ mắt hay không”, rồi lại “khi nào và nơi nào sẽ mổ”, rồi đến “chọn bác sĩ nào để mổ”…. khiến mấy đứa con phải lắc đầu “mẹ rắc rối quá!”

Cuối cùng sau khi quyết định ngày mổ, nơi nào và bác sĩ nào thì đầu óc bắt đầu lan man đủ thứ chuyện từ “khi xưa ta bé” cho đến “tuổi ráng chiều”… và bỗng dưng thấy cuộc sống của mình cũng đâu đến nỗi đơn điệu!

Từ nhỏ cuộc sống không có gì phải phàn nàn, và khi bị bệnh, tôi thường chọn cách chích thuốc thay vì uống thuốc và luôn xung phong đứng xếp hàng chích ngừa trước các bạn để tỏ ra “ngon lành” hơn bạn vì không hề thấy sợ dù cũng đau thấy mồ, và nhất là cười cười nheo mắt trước chúng bạn khi chủng ngừa (chắc là áp dụng “nụ cười là nước mắt khô không lệ” đó mà!). Lúc đó không hiểu sao lại có ý tưởng là mình chích đầu tiên sẽ vệ sinh hơn là chích sau – dù mỗi lần chích xong y tá thường bỏ ống và kim chích đun sôi khử trùng lại (thời nhỏ của tôi chưa có xài loại ống chích xài một lần rồi bỏ như lúc sau này). Nhắc lại để thấy rằng ngay từ nhỏ tôi cũng biết suy nghĩ phân tích ra trò và lại ưa “đớn đau thân xác” lắm chứ. Lớn lên dù không hề lựa chọn con đường gập ghềnh khó đi để tiến bước hay chọn phương cách khó khăn để đối mặt, ấy vậy mà tôi vẫn thường gặp những trở ngại, khúc mắc cản đường, nhưng may thay nhờ… ăn ở hiền lành nên cũng vượt qua cả! (chắc chắn có ít nhất một cô bạn thân đang… trề môi phản đối khi đọc đến đoạn này!)

Lăng kính nhìn đời từ màu xanh hy vọng, màu hồng tươi sáng trở nên màu xám u ám hay màu đen buồn thảm theo tôi từng chặng đường của cuộc đời, so với người chẳng thấm thía chi, những tưởng cũng là những trải nghiệm giúp tôi trưởng thành hơn, bớt ngu ngơ hơn, nhưng lạ thay dù lớn đến cỡ nào, già đi bao nhiêu thì có lẽ với lối giáo dục gia đình, với cuộc sống trong xã hội tự do, đầy nhân bản nơi đang cư ngụ đã khiến tôi vẫn cứ bị lầm lẫn khi giao tiếp với người. Hình như suy nghĩ phát triển theo tỷ lệ nghịch với tuổi tác hay sao mà hễ cứ nghe lời ngon ngọt là... tít mắt ngay. Bởi thế cứ lầm lẫn hoài khi dựa vào lời nói, gương mặt, địa vị của họ để tin tưởng, mà không hề biết rằng:

Xem mặt mà bắt hình dong,
Không tan nát dạ cũng long đong đời! (thơ con ễnh ương của tui đó)

Có người thắc mắc - nhìn có vẻ điềm đạm chín chắn sao lại dễ tin người thế - biết sao được - vì dù có dè chừng đến đâu thì cũng không thể lường được thiên hình vạn trạng xảy ra chung quanh mình, cho nên con mắt tôi nhìn đời mờ mờ ảo ảo, thấy người nào cũng đẹp, cũng tốt, cũng đáng tin… để rồi phải rửa mắt bằng... thuốc nhỏ mắt (và hình như có cả nước mắt nữa chứ) cho đỡ “ngứa mắt”, cho tan đi “bụi bặm”! Riết rồi tôi quan niệm rằng thôi kệ cứ tin người và sống thật với cái tâm sẵn có thì mọi việc sẽ ổn thôi, và hình như lòng trở nên rộng mở và thanh thản hẳn ra. Thật vậy Dại - Khôn, Giỏi - Dở gì thì khi nhắm mắt xuôi tay thử hỏi có đem theo được gì không, hay cũng trở về với cát bụi mà thôi, sao phải bon chen, giành giật, gạt gẫm nhau làm chi cho giảm đi giá trị của mình vì sớm muộn gì thì người đời cũng sẽ nhìn thấy thôi!

Hy vọng sau khi phẫu thuật thay lăng kính mới sẽ sáng mắt sáng lòng, sẽ phân biệt ra được người giả người thật dễ dàng hơn, nhờ đó sẽ biết cách giao tiếp cho phải lẽ, cho thành người tinh tế hơn! Một người bạn gửi cho xem bài sưu tầm đại khái khuyên người đời nên “nhịn người 3 phần không bị thiệt, nhường người 3 phần không tổn thất”, chứ riêng tôi sẵn sàng nhịn cả… 10 phần vẫn vui vẻ nếu biết được người thật việc thật! Thật đó, cho nên rất mong chờ ngày sáng mắt để… nhường nhịn người!

Hồ Diệu Thảo