Cựu Đại Tá Vũ Văn Lộc. (Hình: Gia đình cung cấp)
Cựu Đại Tá Vũ Văn Lộc, tức nhà văn Giao Chỉ, một trong những nhà hoạt động cộng đồng năng nổ nhất trong cộng đồng người Việt ở Bắc California, đồng thời là người sáng lập Việt Museum và IRCC, vừa qua đời hôm Thứ Bảy, 29 Tháng Mười Một, tại tư gia ở San Jose, California, hưởng thọ 92 tuổi.
Theo Cáo Phó vừa đưa ra hôm Thứ Tư, ông Vũ Văn Lộc sinh ngày 4 Tháng Năm, 1933 tại Nam Định, Việt Nam.
Theo trang web của viện bảo tàng Việt Museum, cựu Đại Tá Vũ Văn Lộc là người sáng lập Việt Museum và Trung Tâm Văn Hóa và Tái Định Cư Di Dân (Immigrant Resettlement Cultural Center-IRCC) ở San Jose.
Ông tốt nghiệp trường Võ Bị Quốc Gia Đà Lạt, và mang cấp bậc Đại Tá khi cuộc chiến Việt Nam kết thúc năm 1975. Năm 1976, ông cùng gia đình đến định cư tại Hoa Kỳ.
Khi vừa đến California, ông thành lập IRCC với mục đích cung cấp dịch vụ văn hóa và xã hội cho hàng ngàn người tị nạn Việt Nam vùng Bắc California.
Trong bốn thập niên sau đó, IRCC trợ giúp khoảng 30,000 gia đình và người tị nạn khắp thế giới. IRCC trở thành một nơi cộng đồng Việt Nam sinh hoạt, và gom góp ý tưởng, cùng những câu chuyện, trưng bày vật lưu niệm, tài liệu, và các tác phẩm nghệ thuật giá trị phản ảnh cuộc sống và lịch sử của người tị nạn Việt Nam.
Qua IRCC, ông Vũ Văn Lộc thành lập một nơi trình bày sức sống của cộng đồng Việt Nam tại Hoa Kỳ.
Năm 1990, ông bắt đầu huy động sự ủng hộ của cộng đồng để thành lập một viện bảo tàng để làm nơi trình bày những gì cộng đồng người Việt hải ngoại trải qua. Ông vận động cộng đồng Việt Nam khắp California, cũng như những chính trị gia đương thời như cựu Tổng Thống Jimmy Carter, để ủng hộ dự án. Mục đích chính yếu của IRCC vào thập niên 1990 là lập ra một viện bảo tàng ở San Jose để gìn giữ lịch sử và văn hóa của người Việt tại Mỹ. Những cố gắng của ông cuối cùng mang lại kết quả, đó là sự hình thành của Việt Museum vào năm 2004.
Sau đó, ông tiếp tục dành toàn bộ thời gian của mình cống hiến cho cộng đồng Việt Nam qua Việt Museum và IRCC.
(Hình: Tuấn Khanh)
Trong thông cáo báo chí đưa tin về sự ra đi của ông Lộc, bà Quinn Trần, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành IRCC, viết: “Người xây nhịp cầu cho ký ức và niềm tin, Đại Tá Vũ Văn Lộc đã ra đi an lành… trong vòng tay ấm áp của gia đình và sự tri ân của cộng đồng. Từ miền đất Bắc Nam Định đến San Jose, một thủ phủ của người Việt tị nạn, ông dành cả cuộc đời giúp đỡ người di dân nói chung và người tị nạn Việt Nam nói riêng, khởi xướng IRCC và Việt Museum – những ngọn đèn soi sáng cho người đang tuyệt vọng ra đi tìm đất tạm dung.”
Viện bảo tàng Việt Museum ở San Jose. (Hình: Trà Nhiên)
“Suốt ba thập niên, ông bền bỉ cống hiến và gìn giữ câu chuyện vượt biên vượt biển tìm tự do, biến sự gian nan của cha ông thành di sản cho thế hệ mai sau. Ông tin tưởng và gieo mầm yêu thương cho người trẻ và giúp xây dựng cuộc sống mới cho bao gia đình. Danh tiếng ông vang xa, nhưng di sản lớn nhất là tình người mà ông để lại cho hậu thế,” bà tiếp.
Bà kết luận: “Ông về với cội nguồn, để lại niềm tiếc thương cho gia đình và bạn hữu. Thay cho vòng hoa, xin trân trọng kính mời quý thân hữu và đồng hương, nếu thuận tiện, tiếp sức hỗ trợ Việt Museum và IRCC, tiếp tục sứ mạng mà ông đã hy sinh cả cuộc đời để xây dựng.”
Theo Cáo Phó của gia đình, Linh Cữu cựu Đại Tá Vũ Văn Lộc được quàn tại Alameda Family Funeral & Cremation, 12431 Saratoga-Sunnyvale Road, Saratoga, CA 95070.
Tang lễ sẽ được tổ chức trong hai ngày 22 và 23 Tháng Mười Hai.
Chương trình ngày Thứ Hai, 22 Tháng Mười Hai, bao gồm nhập quan, phát tang, thăm viếng, phủ cờ, và tưởng niệm…
Ngày Thứ Ba, 23 Tháng Mười Hai, chương trình bao gồm thăm viếng, di quan, và an táng tại nghĩa trang Los Gatos Memorial Park, 2255 Los Gatos Almaden Rd, San Jose, CA 95124.
Trước khi đến nghĩa trang, xe đưa Linh Cữu cựu Đại Tá Vũ Văn Lộc sẽ đi qua viện bảo tàng Việt Museum lần cuối, vẫn theo Cáo Phó.
Đỗ Dzũng
**************
Nhà Văn Giao Chỉ – Cựu Đại Tá Vũ Văn Lộc
Nhà văn Giao Chỉ – Cựu Đại Tá Vũ Văn Lộc
Nhà văn Giao Chỉ– Cựu Đại Tá Vũ Văn Lộc, người giữ hồn sử Việt tị nạn, người sáng lập Viet Museum – đã từ trần Chủ Nhật ngày 30 tháng 11 năm 2025, tại San Jose.
Vô cùng thương tiếc, nguyện cầu hương linh Ông sớm tiêu diêu miền cực lạc. - Saigon-Munich
Sự ra đi của Ông để lại niềm thương tiếc vô bờ cho gia đình, thân hữu, Văn Thơ Lạc Việt, và toàn thể cộng đồng người Việt, vì ông đã góp phần gìn giữ ký ức của hàng triệu thuyền nhân Việt Nam.
Cựu Đại Tá Vũ Văn Lộc, đến Hoa Kỳ năm 1976, là một trong những khuôn mặt tiêu biểu nhất của cộng đồng Việt tại Bắc California.
Hơn ba thập niên, ông âm thầm sưu tầm từng trang thư, tấm ảnh, quân phục, huy chương, những tư liệu của chiến sĩ VNCH, và cả chiếc thuyền vượt biển – để xây dựng nên Bảo Tàng Thuyền Nhân & Việt Nam Cộng Hòa (Viet Museum).
Nằm trong Công viên Lịch Sử San Jose, ngôi nhà gỗ Victorian màu vàng ấy đã trở thành nơi lưu giữ ký ức của cả một dân tộc lưu vong.
Ông Lộc vẫn thường nói:
“Nếu chúng ta không thu góp lại hôm nay, lịch sử của hàng triệu người sẽ biến mất.”
Bằng tấm lòng và nghị lực hiếm có, ông vận động cộng đồng, quyên góp khắp nơi, rồi thuyết phục các vị dân cử – từ San Jose đến Washington D.C. để bảo tàng được hình thành năm 2007.
Nhà văn Giao Chỉ không chỉ là người gây dựng bảo tàng.
Ông còn là cây viết đặc sắc, người kể chuyện lịch sử với giọng văn bình dị, nhân bản, sâu thẳm tình quê.
Bộ sưu tập đồ sộ ông để lại, từ thư tay, ảnh chụp, bản đồ, dấu tích chiến tranh và hành trình vượt biển, đến tấm bản đồ đồng ông quý nhất, mô tả thế giới không biên giới, nơi con người đi tìm tự do, sẽ mãi mãi ở lại như lời chứng cho một thời bi thương nhưng kiêu hãnh của người Việt.
Dấu ấn đời binh nghiệp Cựu Đại Tá Vũ Văn Lộc:
•Xuất thân Khóa 4 Cương Quyết, Thủ Đức – Đà Lạt
•Trung đội trưởng Tiểu Đoàn Biệt Lập 530 tại Bình Đông – Chợ Lớn
•Tham chiến miền Tây: các chiến dịch Nguyễn Huệ, Thoại Ngọc Hầu…
•Giữ nhiều chức vụ quan trọng trong Tổng Cục Tiếp Vận
•Giám đốc Trung Tâm Binh Thư, chỉ huy cơ quan PathFinder phối hợp với chuyên viên Ngũ Giác Đài
•Được đặc cách thăng cấp Đại Tá nhân kỷ niệm 15 năm thành lập Tổng Cục Tiếp Vận
Từ người lính VNCH đến nhà văn, từ người tị nạn đến người lưu giữ ký ức, cuộc đời ông là hành trình phụng sự quê hương trong cả chiến tranh lẫn hòa bình.
Một mất mát lớn của San Jose và cộng đồng người Việt hải ngoại.
San Jose – nơi có hơn 140,000 cư dân Việt – từng nhiều lần vinh danh ông.
Dân biểu Zoe Lofgren từng nói:
“Viet Museum là niềm tự hào của Thung Lũng Silicon. Công trình của ông Vũ Văn Lộc sẽ tiếp tục dạy cho các thế hệ mai sau về hành trình tị nạn của người Việt Nam.”
Sự ra đi của ông để lại khoảng trống lớn, không chỉ cho gia đình và bạn hữu, mà cho mọi người từng cúi đầu trước những hiện vật của Viet Museum và thầm nói lời tri ân.
Theo KQ Lê Văn Hải