.

Qua sách vở tôi nghĩ Ai Cập là nơi có nhiều huyền thoại, phụ nữ Ai Cập đẹp dù ra đường che họ kín mặt mũi chỉ chừa đôi mắt. Tôi có ý nghĩ ấy vì thấy Nữ hoàng Cleopatra trên màn ảnh do tài tử Elizabeth Taylor giữ vai chính vừa đẹp, vừa đa tình, oai nghi và… ác. Tôi định thăm viếng nơi có nhiều di tích lịch sử một lần. Ngoài ra cô bạn chung phòng với tôi còn bảo trong chuyến đi này có nhiều anh chị dược sĩ, đau ốm chút ít  không phải lo. Các vị ấy sẽ cứu trợ trong trường cần thiết. Nói chơi hoa ra thật. Gần 40 du khách chỉ cô bạn tôi phải nhờ anh chị dược sĩ Hùng.“cho không, biếu không” thuốc mấy ngày mới tươi tỉnh như xưa.
       Vào buổi chiều nhóm du khách ở Virginia 12 người bay hơn 6 tiếng từ phi trường BWI (Maryland) đến phi trường Heathrow (Luân Đôn), chờ gặp nhóm du lịch California, 25 người kể cả trưởng đoàn AV Travel và một du khách 84 tuổi đi cùng 2 con gái xinh xắn. Trông bà cụ khỏe mạnh, đi đứng bình thường như mọi người. Trong khi chờ đợi, nhóm du khách Virginia đi vòng vòng xem hàng hóa bày biện trong các cửa hiệu ở phi trường. Món nào cũng đắt so với Hoa kỳ. Đến giờ phi cơ cất cánh, cả nhóm  bay thêm hơn 5 tiếng nữa đi Cairo trong chuyến bay của hãng British Airway 2 tầng, chứa đầy hành khách. Lúc phi cơ  gần đến Cairo, từ phi cơ nhìn xuống thành phố phía dưới, cả một vùng trời  ánh đèn lấp lánh, rộng lớn lắm, đẹp vô cùng.
       Lấy hành lý xong, chúng tôi lên xe bus theo  hướng dẫn du lịch về  khách sạn Mena House hotel, ở Pyramids Road,Giza, Cairo. Trên đường về khách sạn, đường phố vẫn còn đông đảo ngươi đi lại, có 2 tiệm McDonald, tiệm bán thit ga chiên Kentucky, tiệm Pizza Hut. Ánh đèn sáng choang đó đây, Người hướng dẫn bảo Cairo không có ban đêm. Họ ăn uống, chuyện trò, mua bán suốt đêm. Đến nơi  đã hơn 12 giờ đêm nhưng khách sạn vẫn cho bữa ăn thịnh soạn. Tưởng là ngồi cho vui với chị em vì mọi người đều nghĩ tới giấc ngủ nhưng thức ăn ngon nên ai cũng thưởng thức nhiệt tình, chuyện trò giòn tan.
     Theo hướng dẫn du lịch cho biết Cairo có 17 triệu dân, 17% dân chúng  tín đồ Thiên chúa giáo, phần lớn theo đạo Muslim. Người  theo tôn giáo này cầu nguyện một ngày 5 lần và đi đền thờ ngày thứ sáu. Trước khi vào đền phải rửa tay chân, mặt mũi sạch sẽ, tháo bỏ giày, không được mặc áo ngắn tay hay váy ngắn. Người Ai cập trung niên thường có vết xám xám nhỏ bằng đồng 10 xu trên trán, dấu vết của hàng trăm, hàng ngàn lần giập đầu làm lễ, cầu nguyện ở nhà và đền thờ.

Thăm viếng Kim Tự Tháp

     Sau khi  ăn sáng ở khách sạn, chúng tôi  đi xem Kim tự tháp ở Giza. Các tháp này từ khách sạn, nhìn qua cửa sổ hay ngoài sân, chúng tôi đã trông thấy chúng sừng sững nhô lên giữa khung trời xanh lơ, tưởng như gần lắm nhưng đi cũng mất 15 đến 20 phút. Khi lên xe trưởng đoàn phát cho mỗi người  khăn trắng của người Ai Cập đội khi họ ra ngoài hoặc cưỡi lạc đà. Đội khăn lên người nào trông cũng hay hay và lạ hẳn ra. Đến bãi đậu chúng tôi đã thấy mấy chục con lạc đà nằm sẵn, bên cạnh  những người nài. Có chú nài trẻ con, độ 13, 14 tuổi. Các chú  nhanh nhẹn  giúp du khách leo lên yên lạc đà có phủ khăn thêu màu sắc rực rỡ vui mắt. Người hướng dẫn nhắc nhở mọi người nắm chặt tay vịn, đầu hơi cúi xuống khi lạc đà đứng lên vì chiều cao lêu nghêu của chúng có thể làm du khách có cảm giác hụt hẫng, loạng choạng. Cả đoàn gần 40 người và lạc đà từ từ đi đến kim tự tháp, mất khoảng hơn 15 phút. Tuy chúng đi chậm chậm nhưng bạn có thể bảo nài cho lạc đà phi nhanh nếu  muốn. Xa xa có nhóm khác, ít người hơn, cưỡi lạc đà đến  kim tự tháp trước chúng tôi. Đấy là 3 Kim tự tháp lớn nhất  bằng đá còn lại trong  hơn 80 kim tự xây cách đây 5.000 năm cho các vua Ai Cập (trang 28, sách Egyptian Tombs của Jeanne Bendick), một trong những kỳ quan thế giới có tên gọi như sau:

   1- The Great Pyramid: mộ của vua Khufu, Hy lạp gọi ông là Kheops, to nhất, cao 146m, chân tháp rộng 215m 50
   2- Pyramid của Khephren, con vua Kheops, cao 136m, chân tháp  215.5 m, cách đấy không xa.
   3- Pyramid cua Mykerinous, con vua Khephren, nhỏ nhất, cao 62m.

       Đứng trước kim tự tháp, cả nhóm ngạc nhiên, thích thú với cảnh hùng tráng, bao la. Trên trời xanh vô tận, dưới đồi cát mênh mông, 3 Kim tự tháp nổi bật, khổng lồ, cao vòi vọi, nhìn mút mắt tưởng như một công trình trong truyện cổ tích, không thể có thật. Mọi người say sưa  trước sự vĩ đại, thán phục công trình tuyệt diệu của người xưa. Thời tiết quá đẹp cho vùng sa mạc, không nóng, có gió mát. Ngồi thoải mái, an toàn trên lưng lạc đà tôi ao ước được chia sẻ cảm giác dễ chịu này với gia đình và các bạn ở miền đông Hoa Kỳ, nơi hãy còn khá lạnh vào các buổi sáng sớm. Đến nơi sau khi chụp ảnh, lạc đà ngoan ngoãn quỳ xuống cho du khách xuống rời yên dễ dàng. Chúng tôi đi bộ loanh quanh các Kim tự tháp. Chung quanh toàn cát và cát. Du khách và người địa phương khá đông. Chúng tôi đến gần tháp. Những tảng đá to hình vuông dài nặng hàng chục tấn  khéo léo chồng chất lên theo thứ tự nhất định, dưới  chân tháp to, lên đỉnh nhỏ dần. Xe bus đã  đậu sẵn ở khoảng đường tráng nhựa gần đấy lẫn với xe jeep, xe nhà. Hóa ra dùng xe hơi  hay lạc đà đến tận kim tự tháp đều được cả.  Gần bãi đậu có nhiều quầy hàng nhỏ bán quà lưu niệm. Người bán hàng mời mọc nhiệt tình, du khách tíu tít chọn lựa, trả giá  nhanh nhanh vì thì giờ có hạn, rủi bị lạc đoàn thì rầy rà to. Người đông đúc tìm  được lại đoàn của mình thật không dễ chút nào.

Thăm bên trong mộ Vua Khephren

       Chúng tôi theo hướng dẫn viên mua vé vào thăm bên trong mộ vua Khephren, 6 Mỹ kim 1 vé. Phải chờ tuần tự đến lượt mình và tự mua vé lấy. Thông thường hướng dẫn du lịch hay trưởng đoàn mua vé cho cả nhóm. Lần này anh chỉ đưa mọi người đên quầy bán vé rồi cười cười đứng bên ngoài. Hỏi anh có nên xem hay không, anh bảo tùy ý. Mua vé xong đi bộ đến cửa hầm mộ đứng chờ. Du khách ngoại quốc khá đông cùng đứng chờ dưới ánh nắng mặt trời như chúng tôi, nắng  tuy không gay gắt nhưng nóng nực, mọi ngưới phe phẩy quạt. Người gác cho vào mỗi lần khoảng 20 người. Chờ nhóm này ra, nhóm khác mới được vào Anh trưởng đoàn nhắc nhở khi vào nhớ cẩn thận cúi đầu xuống vì trần thấp. Đường xuống hầm hẹp, tối chỉ thấy lờ mờ, trần thấp thật, ai cũng cúi đầu đi lom khom như những bóng ma. Người da trắng có lẽ biết trước nên có mấy người mang theo đèn pin, nhờ thế sáng hơn chút ít. Đi xuống, đi lên, xong đi thẳng. Đường đi thẳng rộng rãi, trần cao, sáng sủa hơn. Sau cùng chúng tôi đến phòng đá rộng, thoáng mát, sáng sủa, trần cao như  gian phòng trên mặt đất. Sàn đá phẳng phiu nhưng chỉ có khối đá to rỗng không như để chứa quan tài. Không có quan tài bên trong. Thế thôi. Nhìn quanh quẩn xong du khách trở ra theo con đường cũ. Đến ngoài mọi người nhìn nhau cùng cười. Chờ đợi, chịu nóng nực chỉ được thấy căn phòng đã trống trơn. Thì ra các vật dụng bên trong đã được cất giữ ở bảo tàng viện Cairo.

Kim Tự Tháp    

       Được kể các vua chúa Ai cập ngày xưa tin tưởng có đời sống vĩnh cửu sau khi từ  giã cõi đời. Vì thế sau khi lên ngôi họ đã lo xây phần mộ dù có khi nhà vua còn rất trẻ tuổi. Vua cho mang của cải, vàng bạc châu báu, vật dụng dùng hàng ngày như giường ngủ, bàn ghế và cả chiếc thuyền để đi bên dưới sông Nile. Những của cải vật dụng đó họ mang đi giấu trong hầm mộ xong tạc hay vẽ lên vách đá, ghi lại các tài sản, phẩm vật đem theo. Để phòng kẻ gian  lấy trộm, các vua thường đem giấu của cải nơi kín đáo trong kim tự tháp, kể cả thi hài các vua. Ngõ vào kim tự tháp ngoắt ngoéo, đường lên xuống, vào, ra nhỏ hẹp, rẽ phải, sang trái lung tung.. Cửa vào hầm mộ lấp kín sau khi an táng nhà vua, phải mất hàng thế kỷ sau mới tìm được lối vào. Tuy thế kẻ gian đã tài giỏi hơn, của cải  bị mất cắp từ bao giờ chỉ còn phần mộ rỗng không với các tài liệu  ghi trên vách  đá, cho biết số lượng  tài sản vua mang theo..

       Trong 3 kim tự tháp còn lại, The Great Pyramid lớn nhất, do 100 ngàn nhân công xây cất với 2 triệu rưỡi tảng đá. Mỗi tảng nặng từ 2 đến 15 tấn. (trang 33, sách Egyptian Tombs của Jeanne Bendick) Theo sách vì số nhân công quá đông nên vua xây nơi chốn ăn ở cho họ, cung cấp các nhu cầu cần thiết, thức ăn, quần áo… như một thành phố. Có nông trại ở gần để cung cấp thực phẩm cho số công nhân đông đảo kể trên. Các kiến trúc sư, kỹ sư, toán học cùng làm việc, tính sao kim tự tháp được vuông vức, từ dưới thấp lên  cao, đáy tháp to và nhỏ dần lên đến đỉnh. Bốn mặt tháp nằm đúng 4 hướng đông, tây, nam, bắc, sao cho mặt nào cũng có ánh sáng mặt trời chiếu vào thời gian nào đó trong ngày. Các tảng đá ở Kim tự tháp đặt nằm ngay ngắn, quy mô, cắt xén  khéo léo để các góc cạnh phẳng phiu, vuông vắn, chồng chất lên nhau thật khít khao đến nỗi  lưỡi dao thật mỏng cũng không thể luồn vào giữa hai tảng đá (trang 35, sách Egyptian Tombs của Jeanne Bendick). Có sách viết phải mất 20 năm và tốn rất nhiều công của khi xây kim  tự tháp.

Hướng dẫn viên người địa phương, tốt nghiệp đại học, nói được 5 thứ tiếng cho biết ngoài số ít nô lệ, phần lớn công nhân xây mộ là người tình nguyện, một gia đình có một người đi. Xây kim tự tháp  như xây nhà cho thần linh hay Trời (God) vì sau khi chết vua sẽ thành thần linh hay trời và có đời sống vĩnh cửu. Họ vui lòng làm công việc nặng nhọc nhưng có ý nghĩa thiêng liêng. Vả lại Ai Cập có 80% sa mạc, dân chúng cày cấy, trồng trọt, buôn bán dọc theo hai bờ sông Nile. Đến mùa nước lũ mênh mông tuy mang phù sa cho đồng  ruộng nhưng nông dân không có việc làm trong suốt những tháng nước ngập. Đi xây kim tự tháp vừa được cung cấp quần áo, lương thực vừa được thỏa mãn lòng tôn sùng kính trọng thần linh. Trong việc xây cất ngoài công nhân còn có các nghệ sĩ tạc hình, vẽ chữ lên tường hay cột đá, các nhà thiên văn, toán học…v...v… Theo anh, ở  Ai Cập  cách đây 5000 năm đã có những nhà toán học tài ba, tính toán chinh xác  cho đến nay thế giới phải thán phục căn cứ trong việc xây dựng kim tự tháp và các đền thờ.

Sphinx (Nhân Sư)

       Chúng tôi theo hướng dẫn viên đi thăm tượng đá nhân sư khổng lồ dài 70m, cao 20m cách đấy không xa. Đến nơi đã thấy nhiều du khách trầm trồ nhìn ngắm, chụp ảnh tượng đá, đầu người, mình thú. Được kể  trước kia tượng bị cát phủ, che mất phần lớn thân thể, sau các nhà khảo cổ đào bới, tìm ra trọn vẹn tượng, bệ đá và cả hai bàn chân nhân sư khổng lồ, dài cả chục mét. Tục truyền vua Khephren tạc tượng nhân sư mình sư tử nhưng mặt  giống như nhà vua. Sư tử tượng trưng cho sức mạnh, đầu người tượng trưng cho sự khôn ngoan, tinh tế. Người xưa  tin tưởng nhân sư có sức  mạnh  quyền lực vô biên và mầu nhiệm (magic powers) có thể che chở, bảo vệ thánh địa kim tự tháp, trừng phạt kẻ gian xâm phạm phần mộ các vua. Nay một phần mũi và mắt bên trái của nhân sư bị hư hỏng. Dù  nằm nhưng đầu sư tử cũng cao bằng  chiều cao của cao ốc 6 tầng (trang 36, sách Egyptian Tombs). Đến nay thiên hạ vẫn còn khâm phục nhà thiên văn tài hoa cách đây 5000 năm, đã khéo léo  tính toán chọn chỗ  đặt nhân sư sao cho ngày dài nhất trong năm, ánh nắng mặt trời lặn chiếu giữa  kim tự tháp của vua Kheops, vua Khephren và nhân sư như ý mong muốn của họ.
Sau khi chụp ảnh lưu niệm chúng tôi  lên xe đến  nhà hàng dùng cơm trưa có trình diễn văn nghệ. Khi mới bước vào cổng nhà hàng đã có mấy nghệ sĩ mặc quốc phục đứng trước cửa chào đón bằng các bản nhạc Ai Cập.  Hôm ấy nhà hàng  cho các món ăn tự chọn. Nhiều thức ăn lắm và mới lạ đối với chúng tôi. Có món hợp khẩu vị, có món không nhưng nói chung, khá ngon. Đến màn biểu diễn văn nghệ có một trong số các vũ công còn trẻ xinh xắn, trình diễn vũ điệu dân gian  thành thạo, điêu luyện. Người cô xoay tròn theo tiếng nhạc, không ngừng nghỉ cho đến khi bản nhạc chấm dứt, kể sự tích người  thiếu phụ mất con thơ, hốt hoảng tìm con khắp nơi nhưng không kết quả. 

Hướng dẫn du lịch đưa chúng tôi đến cửa hiệu bán nữ trang và quà lưu niệm, tranh ảnh, đồ sứ, đồng… v…v… Giá  cao nên mọi người chỉ xem cho biết, không mấy người mua.
Tối đến cả nhóm trở lại khu kim tự tháp xem Sound and Light show khá đặc biệt kể lại thời xa xưa, sự tích kim tự tháp, nhân sư, thời hoàng kim  các vua Ai cập. Ánh sáng và tiếng nói thật rõ ràng, vang vang cả vùng đồi cát mênh mông. Trừ số ít khán giả ngồi trong lều có mái che, có nước giải khát, phần lớn du khách ngồi ở khán đài lộ thiên, cần áo khoác vì gió lạnh… Ở sa mạc đêm đến rất nhanh. Lúc chúng tôi đến vào 6 giờ 20 chiều, phía chân trời nắng còn ửng hồng rất đẹp nhưng phút chốc đã tối. Buổi trình diễn khoảng 60 phút hơn, khán giả thật đông.  Sau khi chúng tôi đi, loạt du khách khác đến xem xuất kế tiếp.

Trở về khách sạn dùng cơm tối, xem ảnh cỡi lạc đà do các nhiếp ảnh viên chuyên nghiệp chụp buổi sáng mang đến. Họ có máy tốt và in khổ 5x 7 nên hình ảnh rõ ràng, đẹp, giá 2 mỹ kim 1 tấm. Người nào cũng mua vài tấm làm kỷ niệm dù có anh chị tuy chụp tài tử nhưng rất đẹp như chị Phương đã thu đầy đủ cảnh vật, lâu đài trọn vẹn trong máy ảnh nhỏ xinh xắn của chị không như tôi thu được chỗ này mất chỗ kia. Nói chung mọi người xem chừng hài lòng với ngày  thứ  hai của cuộc hành trình, ở nơi cách  xa Hoa kỳ hơn 10 giờ bay…


Ngọc Hạnh