Cuối cùng rồi năm nay tôi cũng có một giàn bầu ngon lành như thiên hạ. Hơn nữa là đằng khác với hơn 20 trái bầu lủng lẳng trên giàn. Nếu không bị đợt lạnh hồi cuối Tháng Sáu thì bây giờ hẳn đã có bầu mà ăn rồi.

Giàn bầu mới toanh, gỗ được mua về từ HomDepot, mùi gỗ mới vẫn còn thoang thoảng quanh quẩn khắp mảnh vườn bé nhỏ sau nhà của hai vợ chồng tôi nơi xứ người. Xứ nầy với mấy tháng phù du của mùa hè, trồng bầu quả là chuyện cũng lắm công phu. Vào cuối Tháng Ba khi tuyết đã vơi là tôi đã gieo hạt bầu để chuẩn bị cho kịp với mấy tháng ngắn ngủi của mùa hè. Những hạt bầu đã được cắc củm mang từ Việt Nam qua giấu trong túi xách tay để dành từ năm ngoái được đem ra ngâm nước một đêm và ngày hôm sau mới cắm hột xuống từ những cái chậu nhỏ. Ươm như thế mỗi ngày cho nước mà cũng phải hơn mươi ngày bầu mới nẩy mầm. Gieo cây con trong nhà như thế sẵn và chờ cho thời tiết ấm hẳn mới cho ra ngoài và cấy xuống đất. Năm nay thời tiết thay đổi bất thường Tháng Sáu rồi mà hôm đó mới vừa hạ thổ mấy ngày tự nhiên đêm đó nhiệt độ ngoài trời rơi xuống gần 0 độ C. Đêm đó trời lạnh kinh hồn mà hai vợ chồng cũng khoác áo lặn lội ra ngoài lấy thùng giấy đậy những dây bầu lại và che vải bốn bề cho đỡ lạnh. Có anh bạn quen còn mách tôi để đèn hong cho gốc bầu ấm mới hy vọng là những dây bầu sẽ cầm cự cơn lạnh mà sống.

Tôi cũng thấy mệt mỏi quá với mấy cây bầu nầy nên chẳng làm theo anh ta chỉ. Tuy không chết song những dây bầu chựng lại không lớn được cho mãi đến giữa Tháng Bảy trời cũng thương nó mới hồi sinh và bắt đầu leo thật nhanh không mấy chốc mà lá đã rợp cả vườn. Khi tiết trời bắt đầu chuyển sang hè, dây bầu của tôi bén rễ, ăn đất và nước mát bắt đầu xanh tốt. Ở quê nhà ngày ấy nơi quê ngoại, đất rộng nên Ngoại hay đặt giàn bầu ở phía trước mặt tiền của nhà để lấy bóng mát, hay làm giàn gie ra bờ ao bên hông nhà. Tôi còn nhớ thật rõ giàn bầu quê ngoại thuở ấy. Những trái bầu xanh mướt soi bóng thật đẹp lung linh trên mặt nước như bức tranh thật thanh bình yên ả của đời sống dân quê. Bầu ra lá rất nhanh chỉ một đêm thôi mà dây bầu có thể ra dài thêm cả nửa thước.

Giàn bầu năm nay phải công nhận là đẹp thiệt. Chỉ có hai dây bầu thôi mà giờ nầy có hơn 20 trái treo lủng lẳng trên giàn thấy mà thương. Đợt trái đầu mới nhu nhú vài hôm là teo lại rụng gần hết. Hỏi thăm vòng vòng các người có kinh nghiệm trồng Bầu họ mới mách rằng muốn cho Bầu đậu trái thì phải lấy nhụy bông đực áp vào bông cái đang nở nghĩa là cho bầu yêu nhau thì trái mới đậu được. Ở quê nhà ong bướm nhiều nên chuyện đó có lẽ không cần thiết. Vậy mà làm theo như vậy cách thụ phấn nhân tạo mà đợt sau nầy trái đậu gần hết nên mới có hơn 20 trái bầu đang bằng cườm tay lủng lẳng trên giàn che lẫn những phiến lá xanh phơn phớt những cọng lông mềm mại như nhung to bằng cái dĩa. Tôi hay đùa ông Bắc Kỳ nhà tôi.

- Coi vậy mà mình làm ông Tơ bà Nguyệt xe duyên cho mấy anh chị bầu nầy cũng có lý quá chứ. Bên nầy bạn bè tôi nghe hai vợ chồng tôi đóng giàn cho đẹp để trồng bầu trong mùa hè năm nay tụi nó cười nghiêng ngửa và bảo nhau.

- Hai vợ chồng ông nầy ngộ thiệt. Làm chi cho cực thân không biết nữa. Thích ăn bầu thì ra chợ mua về mà nấu cho khỏe thân không? Tiền nước tưới cũng còn hơn nữa là. Rõ là lắm chuyện.

Trời ơi nào tôi có thèm ăn bầu gì cho cam. Ăn một trái là cũng tới bến rồi. Tôi chỉ mê có một giàn bầu trong vườn sau để mà nhìn để mà nhớ. Tội nghiệp ông Bắc Kỳ nhà tôi bàn tay cầm phấn cầm bút đã quen thế mà cũng ráng cầm dao cầm đục, cưa bào lung tung để hoàn thành tác phẩm "giàn bầu cho Em" như lời hứa với vợ năm ngoái. Hai tay ổng thương tích tùm lum. Dao búa không trúng ổng chỗ nầy cũng đập ổng chỗ kia thấy mà tội nghiệp. Khu nhà tôi ở hình như chỉ có vợ chồng tôi là VN. Khu nầy đa số là Phi và Ấn Độ. Tụi Phi mê Bầu thì khỏi nói. Chiều nào hai vợ chồng Phi kế bên nhà cũng đứng bên hàng rào mà ngắm nghía giàn bầu của tôi rồi chỉ chỏ ra chiều thèm thuồng lắm.


Bầu thì được đem nấu với nhiều thứ nhưng bầu nấu với cá trê là món mà ngày xưa chị em tôi được ăn nhiều nhứt, nhiều người bảo là tanh không chịu được song món nầy biết cách nấu thì ngon khỏi chỗ chê. Nhớ Ngoại hồi còn sanh tiền mỗi lần cháu bà từ chợ vào chơi Bà hay ra vườn hái Bầu và câu cá ở ao lên mà nấu cho cháu ăn. Tôi mê món nầy từ những lần về thăm Ngoại. Ngoại bảo cá muốn cho khỏi tanh phải chà muối hay tro vào thân cá và phải móc cục máu tanh ở hai bên mang cá mà bỏ. Sau khi làm cá sạch xong ướp cá với nước mắm tiêu hành lá và bỏ cá vào nồi luộc. Khi cá chín vớt ra, cho bầu cắt sợi vào nêm nếm cho vừa ăn. Đợi bầu sôi, vớt bọt và tắt lửa. Thả đĩa cá khi nảy vào nồi canh bầu. Thế là chúng ta có nồi canh bầu nấu cá trê thơm lừng. Khi ăn vớt cá ra trước bỏ vào dĩa nước mắm gừng mà ăn thì đang đói bụng bao nhiêu cơm mà cho đủ.

Ở Canada Winnipeg nơi tôi cư ngụ làm sao tìm được cá trê mà nấu. Tôi chỉ biết mua CatFish về xẻ thịt làm chả mà nấu. Cũng khá ngon. Ăn thét rồi thì món mà ông nhà tôi và tụi nhỏ mê nhứt là bầu luộc đem chấm tương kho sả, hoặc chấm chao cũng ngon không kém. Đơn giản không cầu kỳ mỡ màng mà lại ngon miệng là đằng khác. Cho vào nồi nước luộc một tí muối khi vớt bầu ra nhừng miếng bầu vẫn còn giữ màu xanh phơn phớt xanh thật đẹp mắt. Gắp miếng bầu da xanh xanh ruột trăng trắng chấm một tí tương thả từ từ vào miệng từ từ nhai để thưởng thức cái vị ngọt thật thanh tao làm mát lòng mát ruột vô cùng. Quanh quẩn dưới giàn bầu tôi chạnh nhớ quãng đời nghiệt ngã của những ngày sống trong chế độ mới nhà tôi triền miên ăn bầu quanh năm suốt tháng. Ngày ấy chưa đói là may lắm rồi. Cùng may còn ngoại, còn giàn bầu để nuôi sống chị em tôi qua đoạn đời bão giông ngày ấy.

Mấy mươi năm qua tôi trôi giạt đến chân trời góc bể nầy. Bao nhiêu dâu bể của cuộc đời trên chặng đường lưu lạc. Lòng người tha hương trong giây phút nầy nghe lòng rưng rưng bên giàn bầu xa xứ. Ôi Tình nghĩa phu thê được chắt chiu qua những quả bầu lủng lẳng trên giàn chiều nay.

Cám ơn anh. Cám ơn ông Bắc Kỳ của em đã mang chút bóng dáng quê nhà về cho em. 

Trên chiếc võng đong đưa dưới giàn bầu tôi thấy hình ảnh quê nhà thật gần. Gần hơn bao giờ hết... 

Hoàng Thị Tố Lang