(Hình minh họa: felipesantt/Pexels)
Gần 40 năm trôi qua, tôi vẫn nhớ gương mặt trái xoan của chị họ tôi. Chị đẹp, hát hay, khéo tay, nói năng vui vẻ. Bởi vậy chị có bao nhiêu chàng theo đuôi mỗi khi ra đường. Nhớ có lần tôi đi nhà thờ với chị. Đột nhiên chị bảo tôi, “Chờ chút!”
Chị quay ngược lại phía sau bảo một “cái đuôi”, “Anh làm ơn đừng đi theo tôi nữa. Có được không?” Tôi như con ngố nghĩ thầm, “Làm sao mà chị biết có người đi theo? Mà anh kia đi theo chị làm chi vậy?” Tôi chẳng biết chị đẹp có tiếng trong vùng. Tôi chỉ biết chị làm gì cũng đẹp. Chị bó rau muống bằng lá mía. Bó rau của chị nhìn to và xanh mướt. Chị làm bánh mứt thật ngon với những thứ rẻ tiền như khoai, dừa, thơm, tắc. Chị sửa áo dài của mẹ chị thành cái áo đầm dễ thương. Chị tự cắt tóc loà xoà trên trán và dùng những chiếc đũa làm những lọn tóc xoăn rơi xuống bờ vai…
Biết thân phận con nhà lý lịch hạng thứ 13 bởi cha đi tù cộng sản, chị nộp đơn thi Cao Đẳng Sư Phạm. Vậy mà vẫn không được đi học dù đủ điểm đậu. Chị ở nhà phụ mẹ bán xôi một năm. Rồi chị bị bịnh trầm cảm. Nhớ lần cuối cùng tôi gặp chị. Chị nằm yên lặng trên nền gạch bông trong phòng hơi tối nhưng mát. Mẹ chị bảo chị đang ngủ. Đầu tháng 6, 1985, tôi rời Tam Kỳ vào miền Nam nắng nóng. Cuối tháng 8, một người bạn đến thăm. Trước khi ra về, bạn báo tin chị đã tự vẫn. Năm ấy chị mới 19 tuổi… Bạn về, tôi ngẩn ngơ không tin đó là sự thật. Và tận đến bây giờ, trong những giấc chiêm bao, tôi vẫn thấy chị nhoẻn miệng cười vui vẻ với tôi.
Rất lâu tôi không về thăm Tam Kỳ. Dường như mọi thứ đã chìm sâu trong dĩ vãng. Những kỷ niệm đã bị chôn vùi dưới những bề bộn lo toan của cuộc sống. Tôi chẳng có thì giờ để chơi facebook gặp nhau với ai cả. Những ngày Tết mới gọi điện thoại thăm một vài cô bạn thân.
Năm 2015 bạn bè Tam Kỳ liên lạc với tôi và rủ về họp lớp. Vì được báo trong thời gian quá ngắn, tôi không thể về được. Bạn bè thương tình gởi cho hình ảnh bạn bè ngày xưa họp mặt vui nhộn. Thế là những kỷ niệm ngày xưa lại ùa về. Rồi hình ảnh của chị lại hiện ra, rồi lại nhớ. Một ngày Tháng Mười 2015, dầu rất bận rộn với công việc ở chỗ làm nhưng chẳng biết tại sao tôi lại nhớ chị đến lạ. Không ngăn được nước mắt, khóc mấy lần….
Rồi một giai điệu cứ lẩn quẩn trong đầu. Phải viết ra, phải hát thành tiếng. Và tôi đã viết bài Nhớ Tam Kỳ như vậy đó. Viết xong thì gởi cho chị em tôi, các anh họ và một vài người bạn thân trong nhạt nhòa nước mắt.
Nhớ Tam Kỳ
Nơi phương xa, nhớ về Tam kỳ.
Nhớ dòng sông lượn lờ, Nam thị xã
Nhớ hàng xưa, xinh xắn dáng em ngoan,
Tay lùa hoa vàng, vương trên tóc mai
Bao năm qua, nhớ hoài giờ tan trường.
Đường Nguyễn Du tung tăng đàn bướm trắng
Em thơ ngây, đạp xe đi trên phố
Nét hồn nhiên, cho ai đứng ngu ngơ
Chiều Phường Một, em đùa vui trong nắng
Ai làm thơ, mơ dáng em hiền.
Em ra đi, lúc mùa thu về
Cúc vàng thôi buông, ban công Huỳnh Thúc Kháng
Tôi chia tay Tam Kỳ, sân ga vắng
Lá bàng đong đưa, dường như em vẫy tay.
Chị ra đi vào tháng 7, nhưng đến cuối tháng 8 tôi mới biết tin. Vì vậy trong đầu tôi lúc nào cũng nhớ là chị đã ra đi vào mùa thu. Mấy năm trước đó, anh của chị tìm được ở đâu mấy nhánh cúc vàng đem về trồng dọc theo lan can trên lầu nhà chị. Mùa thu hoa vàng nở đầy trên những mắt lá rũ xuống khỏi lan can gần cả thước. Bao nhiêu cái đầu ngoái nhìn chuỗi cúc vàng buông lơ lửng trong nắng gió thu trên đường Huỳnh Thúc Kháng. Chị đi rồi hình như hoa cũng không còn nữa. Nhớ lần chị đi chụp hình trong Phường Một với bạn bè và cho tôi xem những tấm hình vui tươi hồn nhiên của chị. Một trong những tấm hình của chị được làm hình mẫu đăng trong một tiệm chụp hình ở Tam Kỳ hồi đó. Có lẽ những hình ảnh đó đã gợi cho tôi ý tưởng để viết bài hát “Nhớ Tam Kỳ”.
Dầu hát không hay lắm nhưng năm 2017 tôi nhờ đứa cháu đàn để hát thu lại. Đang hát thì nghẹn lại không hát được. Đứa cháu không biết tiếng Việt nên không hiểu nội dung bài hát. Nó phải dừng lại mấy lần vì không biết tại sao tôi khóc. Nó hỏi, “Dì có sao không vậy?” Tôi kể cho nó nghe về chị họ tôi. Có lẽ nó hiểu một chút nên đổi lại hoà âm khúc mở đầu nghe có vẻ xa lắng hơn. Tôi để bài hát lên YouTube và gởi cho bạn bè Tam kỳ nghe. Một người bạn nhắn tin, “… Về lại Tam Kỳ một lần đi nhỏ à. Về thăm mộ Bé, gặp lại Tam Kỳ, nhìn đất nhìn người... Nhiều năm ở xa, có khi rất nhớ, như có điều gì missing and incomplete. Khi về, chạm lại đất xưa, gặp người gặp mình, sẽ thấy whole again.” Lừng chừng mãi và cuối cùng tôi cũng mua vé để về thăm Tam Kỳ năm 2020. Nhưng Covid tới. Thế là chuyến đi bị huỷ bỏ dường như là vĩnh viễn.
Năm 2022 gặp lại một cô bạn học cùng lớp. Bạn kể về bạn bè những năm tôi xa Tam Kỳ. Ký ức lại quay về rõ ràng như thể chuyện xảy ra hôm qua. Bạn nhắc lại con đường nhà tôi ở ngày xưa và dĩ nhiên là có chị. Tôi nhớ ngày xưa chị có bao nhiêu người theo đuổi và có một vài người trong số đó bây giờ vẫn còn nhớ đến chị. Và cũng trong năm 2022 cậu con trai tôi học đàn bài “A Comme Amour”. Tôi nghe thích quá mà không tìm thấy lời Việt nên ngẫu hứng viết lời Việt cho bài đó và đặt tên là Niềm Nhớ.
Cứ nghe nhạc là lời tuôn ra. Dường như những câu chuyện về chị đã xuất ra thành lời. Tôi cũng có tập tành viết lời Việt cho một vài bài Thánh ca nhạc Mỹ tôn vinh Chúa. Thường thì những bài đó tôi viết rất lâu. Có bài viết đến vài tháng. Nhưng tôi viết bài “Niềm Nhớ” rất mau. Viết mau đến nỗi cứ tưởng mình nhớ bài này ở đâu. Tôi phải hỏi bác Lâm Viên và cô Vĩnh Phúc để biết chắc là bài “A Comme Amour” không có lời Việt. Cô Vĩnh Phúc đã gởi cho cái link hát bằng tiếng Pháp. Thế là tôi hát chồng lên đó để thu bài “Niềm Nhớ”.
Dầu biết rằng, đã có bài “Niềm Nhớ” của Trịnh Nam Sơn, tôi vẫn muốn đặt tựa đề của bài hát như vậy. Phải! Đó là những niềm nhớ của tôi và những người biết về chị đã nhớ chị, một người đẹp của Tam Kỳ đã ra đi rất sớm. Những niềm nhớ về những tháng ngày vui tươi hồn nhiên cũng như những ước vọng học hành của chị. Những niềm nhớ cứ còn hoài trong tôi tưởng như không dứt ra được.
Vậy mà tôi đã quên mất bài hát đó! Tháng 5, 2024 tôi về thăm Tam Kỳ. Những chốn cũ của tôi ngày xưa hoàn toàn bị xoá bỏ. Tam Kỳ bây giờ là một thành phố đông đúc chẳng có một chút dấu vết gì của thị xã nhỏ bé của tôi ngày xưa. Nhưng may mắn thay, bạn bè của tôi vẫn còn ở Tam Kỳ. Và tôi đã tìm thấy được một chút Tam Kỳ xưa. Tôi đến thăm mộ chị, nằm chen chúc giữa rất nhiều ngôi mộ khác ở Gò Trời. Tôi cầu nguyện nơi mộ chị và không ngăn được nước mắt rơi. Tôi nghe mình lặp lại những lời cầu nguyện của mẹ chị gởi gắm cho tôi khi biết tôi về thăm Tam kỳ. “… Xin Chúa cho chúng con gặp lại chị nơi nước Ngài vì chị đã một lần mở lòng ra tiếp nhận Chúa…” Tôi cảm thấy thương tiếc chị vô cùng!
Khi về nhà, dầu bận bịu với gia đình và công việc ở chỗ làm, đầu óc tôi vẫn nhớ đến chị. Thương chị nằm nơi đó một mình vì gia đình và họ hàng nhà tôi không còn ai ở Tam Kỳ nữa.
Rồi một hôm, khi tôi làm video cho hoa trong vườn nhà, thấy bài “Niềm Nhớ” nổi lên. Tôi ngỡ ngàng khi nghe bài hát. Không nhớ tại sao tôi lại có được ca từ như vậy. Dường như tôi đã viết bài này trong mơ! Tôi phải lục lại những email trao đổi với mọi người để tìm lại những ý tưởng và để viết những dòng này. Xin lưu ý là tôi không dịch bài “A Comme Amour” nhưng chỉ dùng nhạc của bài đó để viết bài “Niềm Nhớ” cho chị Thanh Vân – chị họ của tôi.
Cảm ơn Nhi Sa đã gợi ý đổi một vài chữ để lời đi với nhạc nghe hay hơn nhiều. Mời mọi người cùng nghe và hát bài “Niềm Nhớ” với tiếng đàn Guitar của Nhi Sa.
Niềm Nhớ – Lời Việt: Thủy Như
(Nhạc Pháp: A Comme Amour – Paul de Senneville and Olivier Toussaint)
Người hỡi! Có nhớ ta chăng những hôm đầy mưa?
Người ơi! Có biết ta luôn bâng khuâng những đêm đầy sao?
Còn nhớ, tiếng hát ai vang xa xôi, sáng trong mùa trăng
Thấm trong hồn tôi, giọng hát bay cao, xa ngàn khơi.
Người ơi! Có biết ta luôn bâng khuâng những đêm đầy sao?
Còn nhớ, tiếng hát ai vang xa xôi, sáng trong mùa trăng
Thấm trong hồn tôi, giọng hát bay cao, xa ngàn khơi.
Người hỡi! Có nhớ ta chăng những hôm đầy mưa?
Người ơi! Có biết ta luôn bâng khuâng những đêm đầy sao?
Và ta còn nhớ, tiếng hát ai vang xa xôi, sáng trong mùa trăng
Thấm trong hồn tôi, giọng hát bay cao, xa ngàn khơi.
Và ta còn nhớ, tiếng hát ai vang xa xôi, sáng trong mùa trăng
Thấm trong hồn tôi, giọng hát bay cao, xa ngàn khơi.
Ngày ấy, lòng ta vấn vương thương một tiếng cười
Lòng ta ước mong bên một dáng hình
Lòng ta ước mơ đi cùng với người
Lòng ta ước mãi bên người thôi
Lòng ta ước mong bên một dáng hình
Lòng ta ước mơ đi cùng với người
Lòng ta ước mãi bên người thôi
Tìm trong năm cũ, ngày tháng ấy tươi vui hồn nhiên thật
Giờ ngồi nhớ tuổi thơ vui vô tận
Mình rong ruổi những con đường quen thuộc
Nào đâu biết chia tay biệt ly
Thế gian đổi thay, (lòng vẫn không quên những ngày xưa)
Giờ ngồi nhớ tuổi thơ vui vô tận
Mình rong ruổi những con đường quen thuộc
Nào đâu biết chia tay biệt ly
Thế gian đổi thay, (lòng vẫn không quên những ngày xưa)
Người hỡi! Có nhớ ta chăng những hôm đầy mưa?
Người ơi! Có biết ta luôn bâng khuâng những đêm đầy sao?
Còn nhớ, tiếng hát ai vang xa xôi, sáng trong mùa trăng
Thấm trong hồn tôi, giọng hát bay cao, xa ngàn khơi.
Người ơi! Có biết ta luôn bâng khuâng những đêm đầy sao?
Còn nhớ, tiếng hát ai vang xa xôi, sáng trong mùa trăng
Thấm trong hồn tôi, giọng hát bay cao, xa ngàn khơi.
Người hỡi! Có nhớ ta chăng những hôm đầy mưa?
Người ơi! Có biết ta luôn bâng khuâng những đêm đầy sao?
Còn nhớ, tiếng hát ai vang xa xôi, sáng trong mùa trăng
Thấm trong hồn tôi, giọng hát bay cao, xa ngàn khơi.
Người ơi! Có biết ta luôn bâng khuâng những đêm đầy sao?
Còn nhớ, tiếng hát ai vang xa xôi, sáng trong mùa trăng
Thấm trong hồn tôi, giọng hát bay cao, xa ngàn khơi.
Nhớ nhiều, ngày xưa cũ vui tươi cùng bao ước vọng
Một mơ ước lang thang tận cuối trời.
Một đôi mắt trong veo rạng rỡ cười.
Ngày xưa cũ không bao giờ phai.
Một mơ ước lang thang tận cuối trời.
Một đôi mắt trong veo rạng rỡ cười.
Ngày xưa cũ không bao giờ phai.
Thủy Như
