LTS: Phương thức cách ly xã hội trong thời đại dịch để ngăn chận sự lây lan của vi khuẩn corona trên bình diện nào đó, đặc biệt đối với giới cao niên có tác dụng tiêu cực, bởi vì sự cách ly xã hội dễ làm cho người lớn tuổi cảm thấy cô đơn, buồn bã và dẫn tới suy nghĩ và hành động có hại cho sức khỏe. Giáo Sư ưu tú về Sức Khỏe Môi Trường và Nghề Nghiệp tại Đại Học A&M tại Texas là Marcia G. Ory, và Giám Đốc Trung Tâm Sức Khỏe Công Cộng và Người Già của Đại Học A&M tại Texas là Matthew Lee Smith đã có bài phân tích – được đăng trên trang mạng www.theconversation.com hôm 6 tháng 7 năm 2020 - về ảnh hưởng của cách ly xã hội đối với người già ở Mỹ, đồng thời đưa ra một số giải pháp khả thi. Để giúp độc giả tường lãm về vấn đề này, Việt Báo xin đăng bản dịch Việt của Thụy Âm.
Mary và Pete Faines nói chuyện bằng FaceTime với người con trai của họ để chúc mừng sinh nhật của Mary. (https://abcnews.go.com)
Khi các trường hợp bị nhiễm vi khuẩn Corona gia tăng trở lại, có thể là khó khăn đối với những người lớn tuổi để nhìn thấy bất cứ sự chấm dứt nào đối với nhu cầu cách ly xã hội và vì vậy sự cô đơn có thể đến.
Cách nay nhiều tháng, họ đã thực hiện theo lời khuyên sức khỏe công cộng để giảm nguy cơ bị lây nhiễm bằng cách ở nhà, biết rằng việc truyền nhiễm có thể có nhiều biến chứng đe dọa tính mạng. Nhưng việc ở trong nhà cũng có nghĩa là cách biệt với gia đình, bạn bè và những nơi họ hoạt động và tham gia.
Vô tình, các hướng dẫn an toàn Covid-19 để tự cách ly đã tạo ra các nguy cơ sức khỏe mới qua việc khiến cho nhiều người lớn tuổi càng cô lập với xã hội và thụ động hơn trước.
Trong vai trò là đồng giám đốc của Trung Tâm Sức Khỏe và Tuổi Tác Công Chúng A&M tại Texas, chúng tôi đã và đang khảo nghiệm các mối liên kết xã hội ở tuổi già và những ảnh hưởng tai hại của việc cách ly xã hội và cô đơn về mặt sức khỏe thể chất và tinh thần. Chúng tôi quan tâm về sự nghịch lý của các hướng dẫn của chính phủ đối với việc giữ khoảng cách thể xác mà bảo vệ những người lớn tuổi khỏi bị lây Covid-19 nhưng điều đó có thể thực sự đưa tới nhiều cô lập xã hội hơn.
Chúng tôi tin rằng các viên chức y tế công cộng cần quan sát kỹ càng nguy cơ này trong thông điệp của họ và xác định các chiến lược để giảm thiểu những hệ quả ngoài ý muốn.
Bằng cách nào việc cách ly xã hội có thể làm hại sức khỏe con người
Ngay cả trước khi đại dịch bắt đầu, các nghiên cứu tầm vóc quốc gia đã chỉ ra rằng gần ¼ người Mỹ lớn tuổi bị cô lập về mặt xã hội và khoảng 1/3 người trung niên và người già đã từng cảm thấy cô đơn.
Có ít mối liên hệ xã hội và cảm thấy cô độc đi liền với vô số điều kiện liên quan đến sức khỏe, gồm các bệnh kinh niên và những rối loạn tâm thần. Sự cách ly xã hội hiện nay được xem như là yếu tố nguy hại cho chết sớm, tương tự với hút thuốc lá, không hoạt động cơ thể hay béo phì.
Giữ khoảng cách xã hội trong thời gian đại dịch không bao giờ có nghĩa là cản trở các liên kết xã hội, nhưng nhiều thành viên trong gia đình, bạn bè và láng giềng của những người lớn tuổi tránh xa họ để khỏi lây truyền vi khuẩn cho những người thương yêu. Trong khi điều đó bảo vệ những người lớn tuổi khỏi bị một số nguy cơ sức khỏe, thì việc hạn chế các tương tác thể xác làm giảm cảm giác liên hệ với những người khác. Nó cũng có thể làm tăng các nguy hại sức khỏe khác.
Không có sự tương tác và kích thích xã hội thường xuyên và có ý nghĩa, chức năng nhận thức của những người lớn tuổi có thể sút giảm. Khi nhiều ngày bị cô lập, những người lớn tuổi đặc biệt dễ bị trầm cảm và lo lắng, và ngay cả nghĩ đến tự tử.
Ở mãi trong nhà cũng làm cho người lớn tuổi khó tham gia vào các lối sống khỏe mạnh, gồm hoạt động thể lực và ăn uống lành mạnh.
Không tập thể dục, bắp thịt có thể suy yếu, khiến cho những người già dễ bị té. Không hoạt động cũng có thể đưa tới lên cân và nhiều vấn đề sức khỏe khác, gồm sút giảm khả năng của tim và phổi. Tiếp cận được với thức ăn lành mạnh cũng cần thiết cho việc duy trì sức khỏe và cho việc ngăn ngừa và kiểm soát các bệnh kinh niên.
Trong khi không người nào thấy các ảnh hưởng giống nhau, những người lớn tuổi dễ bị ảnh hưởng nhất gồm những người đã từng cách ly xã hội, sống một mình hay có nguồn tài chánh eo hẹp, cũng như những người có nhiều bệnh lý, các quan ngại sức khỏe tâm thần và các vấn đề trí nhớ.
Những người lớn tuổi có thể làm gì?
Dù yêu cầu tức khắc cho việc chụp hình, thử nghiệm và điều trị Covid-19 đã làm thêm khó khăn đối với sự chăm sóc sức khỏe và các tổ chức người cao tuổi đã tiếp cận với những người lớn tuổi, nhiều nơi vẫn cung cấp các cơ hội cho người lớn tuổi tham gia vào nhiều cách có ý nghĩa trong nhà hay các cộng đồng của họ và kết nối với các nguồn lợi, các dịch vụ và các chương trình. Một số tiểu bang, như Iowa, đã thiết lập nhiều chương trình miễn phí để nối kết các cư dân cô độc với những nhà cố vấn và các nhóm hỗ trợ bằng điện thoại và online trong thời đại dịch.
Những người lớn tuổi cũng có thể thực hiện các bước bằng chính họ để duy trì hoạt động và tham gia như sau:
1- Đặt kế hoạch trong ngày cho bạn. Trong khi nhiều ngày có thể là mù mịt xa xăm, tiếp tục với sinh hoạt thường lệ hàng ngày như thức dậy ra khỏi giường, thay quần áo và thực hiện một số hoạt động nhỏ. Sắp xếp thời gian cho các lớp trên mạng, gọi điện thoại cho bạn bè, đọc sách báo, chơi xếp hình, nấu ăn, làm vườn hay sửa sang nhà cửa có thể có ý nghĩa cho nhiều ngày.
2- Tiếp tục giữ hoạt động thể lực. Tìm các môn thể dục có thể làm được tại nhà hay ngay trong khu phố, như đi bộ. Nhiều hoạt động xem hay vận động thể lực trên mạng và các chương trình khuyến khích sức khỏe sẵn có, mà có thể thúc đẩy từ xa việc tham gia và nối kết với người khác.
3- Hiểu rõ mối nguy của bạn. Dùng phương tiện Connect2Affect của Tổ Chức AARP để đánh giá mối nguy của bạn đối với việc bị cách ly xã hội, và tham khảo hướng dẫn hỗ trợ địa phương đối với các dịch vụ hỗ trợ mà bạn có thể cần đến.
4- Đừng sợ phải rời nhà, nhưng hãy làm điều đó một cách thông minh. Các hướng dẫn mới của Cơ Quan CDC nhấn mạnh điều mà những người lớn tuổi có thể làm để giữ an toàn khi ra khỏi nhà. Thí dụ, khi sắp đi ra ngoài, hãy thực tập mỗi ngày các động tác ngăn ngừa: Mang theo khẩu trang, giấy lau chùi và nước tẩy trùng rửa tay, khuyến khích người khác mang khẩu trang vải khi đi đến chỗ đông người; và tránh tiếp xúc gần với những người khác là người không mang khẩu trang trong phạm vi có thể.
5- Nghĩ về người khác. Thường liên hệ với những người khác là người có thể cần lắng nghe tiếng nói thân tình trên điện thoại. Việc thiện nguyện đã chứng tỏ có nhiều lợi ích sức khỏe tích cực, và có nhiều cơ hội trên mạng để làm như thế.
6- Chấp nhận sự giúp đỡ từ người khác. Nhiều người và các tổ chức đang làm việc tận lực để giúp những vị cao niên tiếp tục liên kết với xã hội. Hãy cởi mở để chấp nhận sự tử tế và hỗ trợ từ những người thân trong gia đình, bạn bè, những người cung cấp sự chăm sóc sức khỏe và các nhân viên phục vụ xã hội.
Các chiến lược cho sự ứng đối khỏe mạnh hơn
Dù đại dịch Covid-19 đang diễn ra và nhu cầu giữ khoảng cách xã hội, có nhiều cách để giúp những người lớn tuổi tiếp tục được nối kết xã hội.
Những cú điện thoại và những trang mạng toàn cầu cung cấp cho những người lớn tuổi nhiều cách để nối kết an toàn với những người đồng trang lứa và các chuyên gia, cũng như bạn bè và gia đình. Việc học trên mạng và việc làm thiện nguyện trên mạng cũng có thể cung cấp sự tương tác và sự khích lệ tinh thần.
Đối với những người lớn tuổi, việc giữ gìn sức khỏe và an toàn cũng có nghĩa là tiếp tục nối kết với xã hội trong khi tuân hành theo các khuyến nghị y tế công cộng. Các nỗ lực y tế công để ngăn chận sự lây lan của Covid-19 cũng nên tính vào sự quan trọng của việc nối kết xã hội để giữ sức khỏe thể chất và tinh thần của những người lớn tuổi.
Thuỵ Âm dịch
