Người phụ nữ được chụp X-quang tuyến vú. (Hình: Rhoda Baer/Unsplash)
Sau hơn một năm chờ đợi, những phụ nữ mới được tiêm vaccine Covid-19 đang đổ xô trở lại các phòng khám chụp nhũ ảnh để làm các xét nghiệm định kỳ vốn bị chậm trễ bởi đại dịch. Trong một số trường hợp, họ phải đối mặt với một tình huống bất ngờ: xuất hiện dấu hiệu có thể dẫn đến nghi ngờ với ung thư vú.
Giống như đau cánh tay hoặc sốt nhẹ, việc các hạch bạch huyết sưng lên do phản ứng của hệ thống miễn dịch với vaccine Covid-19 luôn là dấu hiệu cho thấy vaccine đang hoạt động. Nhưng đối với các bác sĩ chuyên khoa X-quang tuyến vú để truy tìm các dấu hiệu của căn bệnh ác tính thì sự xuất hiện không rõ nguyên nhân của các hạch bạch huyết sưng to thường gây lo ngại và họ khuyến nghị bệnh nhân nên trở lại để kiểm tra thêm.
Có thể đó chỉ là một báo động giả, nhưng rõ ràng các phụ nữ nhận được cuộc gọi của bác sĩ X-quang về “kết quả bất thường”, đều bị lo lắng hồi hộp. Còn các bác sĩ, dù với lý do gì, họ cũng không thể bỏ lỡ bất cứ tín hiệu nghi ngờ nào khi nó xuất hiện.
Hệ thống bạch huyết của cơ thể đóng một vai trò quan trọng trong việc thu thập và loại bỏ các mảnh vụn tế bào khỏi cơ thể. Giống như các thùng rác được đặt dọc theo các hành lang đi lại thuận tiện, các hạch bạch huyết sẽ phình ra đáng kể nếu một quá trình bất thường nào đó tạo ra nhiều rác hơn bình thường.
Khi cơ thể đang chống chọi với bệnh nhiễm trùng – hoặc một liều vaccine – hệ thống miễn dịch sẽ điều động một đội quân tế bào và protein để bảo vệ, có rất nhiều mảnh vụn được để lại sau khi nó hoạt động, làm nó phồng to lên.
Ung thư cũng vậy, nó cũng vận động rất nhiều máy móc tế bào. Nó sử dụng hệ thống bạch huyết để di chuyển đến các địa điểm trong cơ thể và để lại một mớ hỗn độn sưng phồng như để xác nhận nó đã đi qua.
Phía nhũ hoa gần phía bắp tay được chích vaccine, có thể có 10- 20 hạch bạch huyết bên trong nách hoạt động như một trạm canh gác, và bác sĩ X-quang thấy dấu hiệu chúng bị sưng. Nhưng liệu một hạch sưng to là do nhiễm trùng, vaccine, chấn thương hay ung thư thì không phải lúc nào cũng rõ ràng. Và để xác định nguyên nhân chính xác, người phụ nữ vừa chụp X-quang có hạch sưng to thường được gọi quay trở lại bệnh viện để siêu âm hoặc sinh thiết, lấy mô từ vú để kiểm tra thêm.
Với vaccine Covid-19 hiện đã được phổ biến rộng rãi và hiệu quả, giúp tình trạng nhiễm coronavirus đang giảm dần, các bác sĩ đã khuyến khích bệnh nhân của mình nên trở lại việc khám sàng lọc ung thư vú. Đồng thời lưu ý họ rằng nếu họ nhận được cuộc gọi lại sau khi chụp quang tuyến vú, thì “thủ phạm” có nhiều khả năng là do mũi tiêm ngừa hơn là bệnh ung thư.
Các chuyên gia sẽ hỏi phụ nữ đã được tiêm vaccine chống lại Covid-19 chưa, gần đây họ bị chích thuốc nào và ở cánh tay nào. Nếu có thể, phụ nữ nên lập kế hoạch chụp X-quang tuyến vú ít nhất sáu tuần sau khi tiêm liều vaccine thứ hai. Những phụ nữ đã từng bị ung thư vú trước đó nên tiêm ở cánh tay đối diện bên vú đã bị ung thư.
Hiện tượng các hạch bạch huyết ở nách sưng lên có thể tránh được bằng cách tiêm vaccine vào đùi thay vì bắp tay.
Nguồn: SGN