Có lẽ nhiều người đang phân vân chích mũi tăng cường bằng vaccine nào sau khi đã hội đủ tiêu chuẩn được chích, theo CNBC hôm Thứ Sáu, 22 Tháng Mười.
Hôm Thứ Năm, Trung Tâm Phòng Ngừa Dịch Bệnh (CDC) chuẩn thuận mũi tăng cường cho tất cả người lớn đã chích vaccine một mũi của Johnson & Johnson (J&J) và một số nhóm người đã chích hai mũi Moderna.
Dược Sĩ Ashley McGee chuẩn bị vaccine Covid-19 của Pfizer để chích mũi tăng cường ở San Rafael, California, hôm 1 Tháng Mười. (Hình minh họa: Justin Sullivan/Getty Images)
CDC cũng cho phép chích trộn lẫn vaccine, tức là chích mũi tăng cường bằng vaccine khác với loại đã chích ban đầu.
Mũi Moderna tăng cường dành cho người 65 tuổi trở lên, và người lớn bị suy yếu hệ miễn dịch hoặc nguy cơ nhiễm Covid-19 cao do công việc hoặc hoàn cảnh sinh sống – giống như mũi Pfizer tăng cường mà CDC và Cơ Quan Quản Trị Thực Phẩm và Dược Phẩm (FDA) chuẩn thuận tháng trước.
Nay, bất kỳ ai hội đủ điều kiện chích mũi tăng cường đều có quyền chọn một trong ba loại vaccine Pfizer, Moderna và J&J.
Vậy nên chọn vaccine nào?
Theo chuyên gia, câu trả lời đơn giản nhất là loại nào có sẵn. Nếu nơi chích ngừa ở địa phương chỉ có một loại vaccine thì cứ chích loại đó.
Chích bất kỳ loại nào trong số ba loại vaccine đó thì tốt hơn chờ đến khi có vaccine đúng ý, Bác Sĩ Nora Colburn, bác sĩ bệnh truyền nhiễm và nhà nghiên cứu dịch bệnh của The Ohio State University Wexner Medical Center, khuyên.
Nhưng nếu có vaccine để chọn, cần lưu ý những điều sau đây:
Nếu đã chích vaccine hai mũi Pfizer hoặc Moderna
Người đã chích đủ hai mũi Pfizer hoặc Moderna cách đây ít nhất sáu tháng thì hội đủ điều kiện chích mũi tăng cường.
Với mũi thứ ba, hai loại vaccine này không khác biệt nhiều vì cùng sử dụng công nghệ mRNA.
Chích mũi tăng cường bằng vaccine J&J cũng sẽ giúp tăng hiệu quả phòng ngừa, theo kết quả nghiên cứu của Viện Y Tế Quốc Gia (NIH) công bố tuần trước. NIH nhận thấy dùng vaccine nào cho mũi thứ ba cũng đều giúp tăng số lượng kháng thể, mặc dù họ không so sánh vaccine nào làm tăng kháng thể nhiều hơn vaccine nào.
Kháng thể chỉ là một trong những yếu tố giúp cơ thể chống virus. Những yếu tố khác, như tế bào T và B, cũng góp phần bảo vệ cơ thể trước virus.
Do đó, chọn vaccine nào có lẽ tùy tác dụng phụ (side effect). Những tác dụng phụ thường gặp là đau nhức quanh điểm chích ngừa, mệt mỏi, đau cơ, nhức đầu, sốt, sưng tấy, đau cơ, ớn lạnh, và buồn nôn, theo CDC.
Mũi Pfizer và J&J tăng cường sử dụng cùng liều lượng như những mũi ban đầu: Pfizer là 30 microgram còn J&J là 0.5 milliliter. Mũi Moderna tăng cường chỉ 50 microgram, bằng một nửa hai mũi đầu tiên.
Moderna cho ủy ban cố vấn chích ngừa của FDA hay họ giảm liều mũi tăng cường để vừa giảm tác dụng phụ vừa dành vaccine cho thế giới.
“Những tác dụng phụ đó có thể giống như khi chích mũi đầu tiên, có thể không có, hoặc có thể tệ hơn một chút, theo Bác Sĩ Mohammad Sobhanie, bác sĩ bệnh truyền nhiễm của OSU Wexner.
Cần lưu ý, đôi khi tác dụng phụ là dấu hiệu tích cực cho thấy mũi tăng cường có hiệu quả. Hai mũi đầu tiên đã lên kế hoạch cho cơ thể chống virus Covid-19. Mục đích mũi thứ bà là thực hiện kế hoạch đó, giúp cơ thể sản sinh thêm kháng thể.
Quá trình đó có thể gây khó chịu đôi chút, nhưng cần thiết.
Ông Anthony Faulkner được chích mũi tăng cường vaccine Covid-19 của Moderna ở Southfield, Michigan, hôm 24 Tháng Tám. (Hình minh họa: Emily Elconin/Getty Images)
Nếu đã chích một mũi vaccine J&J
Người đã chích một mũi J&J cách đây ít nhất hai tháng thì hội đủ điều kiện chích mũi tăng cường.
Theo dữ liệu của J&J, mũi tăng cường của họ có thể nâng hiệu quả ngừa nhiễm Covid-19 có triệu chứng từ 72% lên 94%.
Nhưng chuyển sang Pfizer hoặc Moderna có thể thậm chí tốt hơn. Theo kết quả nghiên cứu của NIH, mũi tăng cường bằng vaccine của hai hãng này tạo ra nhiều kháng thể hơn vaccine của chính J&J.
Chuyên gia cho rằng phụ nữ dưới 50 tuổi nên chuyển sang Pfizer hoặc Moderna, vì họ có nguy cơ bị chứng máu đông rất hiếm nhưng nghiêm trọng sau khi chích vaccine J&J.
Nam giới trẻ tuổi có lẽ nên tiếp tục chích mũi thứ nhì bằng vaccine J&J. Nam giới 16 đến 29 tuổi nếu chích Pfizer hoặc Moderna sẽ tăng nguy cơ viêm cơ tim (myocarditis), Bác Sĩ Anthony Fauci, chuyên gia bệnh truyền nhiễm hàng đầu nước Mỹ, nói trên đài ABC hôm Chủ Nhật. Viêm cơ tim do chích ngừa thường chỉ nhẹ và tự khỏi – nhưng nếu lo ngại thì nên tránh nguy cơ đó.
Cũng như mũi tăng cường Pfizer hoặc Moderna, mũi thứ nhì vaccine J&J có thể gây tác dụng phụ như mũi đầu tiên, gồm sốt, mệt mỏi hoặc nhức đầu, theo CDC. Nhìn chung, tác dụng phụ là dấu hiệu tốt cho thấy vaccine hoạt động đúng mong muốn. Hiện tại, không có nhiều dữ liệu về tác dụng phụ của mũi J&J tăng cường, CDC lưu ý. (Th.Long)
