- Bằng cách nào các giải phẫu gia chữa vết nhăn và sẹo?
Cố gắng để có một làn da trơn phẳng không phải là điều mới lạ. Khoảng 3,500 năm về trước, phụ nữ Ai Cập đã thoa lên mặt một hỗn hợp mài mòn mặt có chứa những miếng thạch cao tuyết hoa pha với sữa và mật ong. Ngày nay, các bác sĩ giải phẫu thẩm mỹ dùng nhiều kỹ thuật để làm đẹp da. Một trong những phương pháp đó là bào mòn da. Ðây là phương pháp trong đó lớp trên cùng của da được làm cho nhẵn. Mặc dù phương pháp này không thể xóa hết vết lõm hoặc các vết sẹo sâu của bệnh trứng cá nhưng có thể làm chúng ít thấy rõ và cũng có thể làm mất các vết nhăn.
Trong khi lấy lớp ngoài của da, bào mòn da cũng lấy đi đa số chất màu. Do đó phương pháp này cũng có thể ảnh hưởng tới màu sắc và vẻ tự nhiên của da, dù sau khi da đã mọc lại. Ðiều này rất đúng với người có da màu đen và những người mà da đậm.
Một kỹ thuật khác là dùng chất hóa học để bóc da. Từ nhiều năm, các bác sĩ đã dùng chất hóa học để đốt mụn cóc và các tăng trưởng không nguy hiểm của da. Kỹ thuật này được gọi là giải phẫu bằng hóa chất và có thể dùng để đốt các vết nhăn nhỏ, đặc biệt là ở chung quanh miệng và mắt.
Ðối với bệnh nhân, phương pháp và hiệu quả cũng giống như của mài da. Giống như mài da, các miếng da tróc sẽ có rủi ro mà khi chữa xong thì nước da sẽ không bao giờ lấy lại màu cũ. Một số bác sĩ bệnh ngoài da chỉ giới thiệu các phương pháp này cho người có da trắng mà nhiều người cho là rất hay.
- Tại sao một số vết thương để lại vết sẹo?
Các vết thương chỉ ở trên biểu bì không có sẹo khi chúng lành. Nhưng một số ăn sâu qua lớp ngoài này vào khu bì đôi khi để lại vết sẹo. Lớp bì gồm đa số là chất tạo keo. Khi tổn thương ăn sâu vào tới lớp bì, các tế bào tạo keo tăng hoạt động để các mô bào bị tiêu hủy có cơ hội được thay thế. Nếu các chất mới được tạo ra nhiều, chúng sẽ được đẩy lên trên lớp bì, vào lớp ngoài của da và thành sẹo.
- Sẹo lồi là gì và tại sao nó có?
Ðể cố gắng sửa chữa tổn thương gây ra vì thương tích, đôi khi cơ thể sản xuất quá nhiều mô bào. Các mô bào thành sẹo mà ban đầu hơi nhô lên một chút. Ða số bằng phẳng nhưng một số khác gọi là sẹo lồi vẫn còn. Chúng hơi nhô lên cao, bóng và nhẵn so với các mô bào ở chung quanh. Hơn nữa, chúng thường bao phủ một vùng lớn hơn nơi có vết thương. Sẹo lồi thường thấy ở người có da màu xanh như trái olive và dân da màu đen và chúng thường là hậu quả của vết thương trầm trọng.
Ðược tạo ra bằng sự sản xuất nhanh của chất tạo keo để làm lành vết thương, sẹo lồi có thể gây ra khó chịu khi lành.Chúng cũng có thể không đẹp lắm nhưng đều vô hại. Ít khi phải dùng giải phẫu để cắt bỏ vì chúng sẽ có trở lại và chúng có thể điều trị được với hydrocortisone. Mới đây chúng có thể chữa khỏi với tia X-rays.
- Có thể cắt bỏ hình xăm trên da?
Bởi vì chất màu dùng trong việc xăm da luôn luôn được chích rất sâu vào da, rất khó mà xóa đi mà không để lại sẹo.Với các vết xăm nhỏ, giải phẫu có thể được áp dụng và để lại vết sẹo ít trông thấy hơn là mài da. Cho tới nay, phương pháp điều trị các vết xăm lớn là mài da. Tia laser đôi khi cũng được dùng. Nhưng chưa có phương pháp nào bảo đảm là vết sẹo không có và nhiễm độc không xảy ra.
BS Nguyễn Ý Đức
Arington, TX