Men theo dòng suối nhỏ uốn lượn trong thôn, dòng suối cạn với những viên đá cuội trắng, đen, tròn lẵn đẹp mắt. Trân và Hòa đang đi vào một thôn xóm nhỏ thuộc xã Phi Tô. Trân không ngờ ở một vùng đất xa xôi này cũng có những cảnh sắc dễ thương như vậy. Phi Tô là một xã mới vừa được thành lập sau năm Bảy Lăm. Chính quyền mới đã đưa những thân nhân của nhân viên chế độ cũ, những người được thả ra từ những trại cải tạo vào đây để khai hoang trồng trọt. Trên vùng đất rộng bạt ngàn, cây cối mới chặt nằm rải rác bên những vuông đất được đào xới với ngổn ngang rễ, vỏ cây nằm phơi mình trong ánh nắng chiều. Mùi đất mới, mùi cỏ tranh xen lẫn mùi nồng của nhựa thông làm Trân ngây ngất, man mác một nỗi buồn vui không tả được. Đi sâu vào trong, nhà cửa cất san sát nhau, không có hàng rào ngăn cách. Đến đầu xóm, mọi người chạy ra đón, mừng rỡ như được đón khách quý, có lẽ ít khi có người tới thăm vùng kinh tế mới này.
- Vào thăm mái tranh nghèo của em đi chị.
Nghĩa vui vẻ kéo bọn Trân vào nhà mình, nàng ghé tai Trân thầm thì: "Nhớ ghé thăm anh Thái nghe chị" Trân lưỡng lự hỏi lại:
- Chị có nên thăm không đây?
- Thật tệ, nếu chị đã tới đây mà không đến thăm anh.
Vào nhà Nghĩa, uống nước nghỉ ngơi một lát. Nghĩa dọn cơm chiều mời bọn nàng, vẫn là loại cơm nấu bằng gạo mốc trộn bắp vàng mà nhờ “cách mạng” bọn nàng mới được hưởng. Cả toàn dân miền Nam của nàng phải trệu trạo nhai bo bo, khoai mì hẩm, bắp chăn nuôi... để mỗi lần được ăn, lại càng xót xa nhớ những ngày tháng vàng son cũ. Bữa cơm hôm nay đãi khách quý đến thăm nên ngoài món cải hái ngoài vườn nấu với một chút tép khô, Nghĩa còn đãi bọn nàng món đậu phụng rang muối mà bọn nàng gọi là cua rang muối cho xôm tụ. Cả nhóm ăn uống cười đùa vui vẻ, mỗi người góp một câu chuyện cười, cười những cái mới lạ, tiếu lâm... mà bọn nàng chỉ mới “tiếp thu” sau ngày “giải phóng”. Cơm nước xong xuôi, Nghĩa giục Trân đi thăm Thái. Nàng vui vẻ dẫn đường. Từ nhà Nghĩa đến nhà Thái thật gần, đi khoảng dăm phút đã đến.
Ảnh minh họa
Căn nhà Thái đang ở cũng được lợp bằng tranh, vách đất. Trước nhà có trồng một vài luống khoai mì, èo ọt, khô cằn, một cây đu đủ với vài quả đang xanh, bên cạnh là một lu nước lã được đậy bằng một nắp gỗ, có úp một chiếc gáo dừa. Khung cảnh y hệt một làng quê nào đó ở miền Nam. Trân ngậm ngùi thương cảm: "Thái của mình thay đổi thế sao? Chàng công tử ngày nào, con út một gia đình khá giả. Sau cuộc đổi đời phải chịu vào một xứ vắng vẻ thế này, xa lìa thế tục… làm một anh nông dân thuần túy, với vườn, với rẫy… như vậy sao?
Đẩy chiếc phên cửa bước vào nhà, Thái đang ngồi trầm ngâm bên bếp lửa. Một gốc gỗ thông thật lớn đang âm ỉ ch̉áy. Cả nhà chỉ được soi sáng bởi ánh lửa từ bếp. Thái bật dậy nhìn Trân và các bạn sửng sốt. Hòa vui vẻ lên tiếng:
- Bọn này đến thăm Thái đây. Sướng nhỉ?. An nhàn đốt lửa ở đây sưởi ấm. Hạnh phúc nhất là ông rồi đó nhé!
Thái mỉm cười không đáp, chàng lôi từ góc phòng vài khúc gỗ, đã được đẽo nhẵn để làm ghế.
- Ngồi tạm đây đi. Nhà tôi, bàn không có, ghế cũng không. Kinh tế mới mà! Mong thông cảm vậy nhé!
Khép nép ngồi xuống bên bếp lửa, Trân xòe tay hơ ấm. Ngoài trời sương bắt đầu xuống, trời thật lạnh. Ngồi chỉ dăm ba phút, Hoà kéo Nghĩa đứng dậy chào Thái ra đi, bảo là phải đi thăm một số gia đình quen biết. Trân biết đó chỉ là cái cớ để Trân ở lại một mình với Thái. Ngồi yên lặng khá lâu, Thái lên tiếng:
- Dạo này em ốm nhiều lắm!
- Đâu có, vẫn vậy thôi mà.
Trân nói tiếp:
- Không ngờ mình vẫn còn gặp lại nhau.
- Trân có biết Thái nhớ em lắm không?
- Chuyện xưa rồi... Thái đừng làm viên đá khuấy động mặt hồ đang yên tĩnh.
- Người khuấy động mặt hồ là em đấy. Em biết không? Tại sao em lại đến đây? Làm viên đá cuội?
Giọng chàng có chiều xúc động. Thái đứng lên, đến bên chiếc bàn nhỏ, lấy phin cà phê, rồi chế nước từ bình thủy, pha một ly cà phê đậm cho chàng, đoạn san một ít ra chiếc cốc nhỏ bỏ thêm đường, thêm nước, mang đến cho Trân.
- Anh biết em không uống cà phê đậm được.
- Thay đổi hết rồi. Trân còn dùng cả cà phê đen không đường nữa kia.!
Thái ngồi xuống bên bếp lửa. Ánh lửa ánh lên khuôn mặt đã sạm đen vì mưa nắng của chàng. Nét thư sinh ngày xưa không còn nữa. Trân thấy lòng mình dao động, tình cảm ngày nào chợt như sống lại. Tự nhiên nàng thèm được khóc, được gục đầu vào bờ vai rắn chắc kia khóc cho đã đời. Rồi hai đứa nối lại tình cảm xưa mà chỉ vì sự khắt khe của xã hội, sự khắt khe cuả chính bản thân nàng, đã làm cho tình cảm vừa gắn bó đã lụi chết.
Vừa tốt nghiệp Sư Phạm, Trân được bổ nhiệm về một thị trấn nhỏ thuộc quận Đức Trọng, dân số ở đây phần đông là người Hoa và các sắc tộc Thổ, Thái, Nùng… Người dân nơi này thật hiền hòa, hiếu khách. Hoà và nàng thuê một căn nhà nhỏ cạ̣nh dòng sông và dòng sông mênh mông ấy đã bao lần chứng kiến tình yêu của Thái và nàng. Trân quen biết Thái trong một đám cưới của cô bạn dạy cùng trường. Cô nàng có tên thật đẹp: Đèo Nàng Nhã Chi.
Đám cưới thật lớn, tổ chức ba ngày, ba đêm. Bao nhiêu chức sắc trong quận, bà con hai họ và bạn bè, làng xóm đều được mời tham dự. Trân nghĩ không biết bao nhiêu là bò, dê, gà vịt, rượu bia đã được dùng cho tiệc cưới này. Tối đó, Trân ăn mặc thật đơn giản, chiếc áo dài xanh ngày thường đến lớp, nàng tô một chút son nhạt, bôi một chút phấn, một tí má hồng. Trân thật chìm lỉm trong đám đông. Được sắp xếp ngồi chung với đám bạn trẻ, Trân rất sợ khi đám thanh niên vây quanh chuốc rượu bọn nàng. Hoà còn biết uống chút chút, riêng nàng chịu thua. Thật may, Thái đã đến như một cứu tinh. Chàng tình nguyện uống những “ly rượu tình nghĩa” mà các bạn ở đây bảo là tục lệ của họ, không được quyền chối từ, trừ khi có người “gánh vác” hộ. Thái chỉ xin một điều kiện là được ngồi gần cô giáo và được đưa cô giáo về, vậy thôi. Được ngồi bên cạnh một chàng trai thật lịch thiệp, đẹp trai. Thái săn sóc nàng rất tận tình, Trân cảm thấy vui nhiều, may mà cô đã không từ chối buổi tiệc hôm nay, Trân rất ngại đám đông, không muốn tham dự. Hoà đã năn nỉ hết lời, thêm nữa nể Nhã Chi lắm, cuối cùng Trân đã nhận lời. Trong buổi tiệc, lần đầu tiên trong đời, Trân đã được người con trai chỉ những bước đầu tiên theo những điệu vũ dân tộc và cũng khéo léo hướng dẫn nàng, nhịp nhàng theo những vũ điệu Tây phương, êm dịu tình tứ... Hai đứa không biết đã nói cho nhau nghe biết bao nhiêu lời, biết bao niềm mơ ước và… như một định mệnh Trân mới gặp đã yêu chàng. Tình yêu như cú sét đã giáng xuống cuộc đời hai đứa. Tiệc tan, Thái đưa nàng về khi ánh trăng đã lên cao đến đỉnh trời, trăng mười sáu vằng vặc, quyến rũ. Bóng nàng bé nhỏ nép bên chàng cao lớn chở che. Ôi! niềm hạnh phúc ngọt ngào Thái mang đến, choáng ngộp hồn Trân. Kể từ hôm đó, Trân gặp Thái mỗi ngày. Cuối tuần Trân phải về thăm nhà, Thái ngơ ngơ, ngẩn ngẩn, chàng nói với Nghĩa: "Cậu nhớ như điên khi không được nhìn thấy cô giáo".
Thái vừa thi đậu Tú Tài hai, anh không muốn tiếp tục học nên quyết định gia nhập hàng ngũ "Xây Dựng Sơn Thôn", bất chấp sự phản đối của gia đình. Ba anh đã sẵn sàng cho Thái vào Sài Gòn tiếp tục lên Đại Học nhưng anh nhất định không chịu. Thái bảo, nếu không có Trân bên cạnh, không được hít thở cùng một bầu trời với nàng, không được cùng nàng dạo dưới ánh trăng mênh mông, không cùng đàn hát hòa ca với người yêu thương thì đời anh không còn có ý nghĩa. Cầm tay Trân, Thái thủ thỉ: "Anh yêu thích được tự do chọn lựa công việc của mình, những công việc tầm thường nhưng có ý nghĩa. Những thôn xóm nghèo đang cần những bàn tay, khối óc nhiệt tình của những thanh niên như anh". Thái mơ mộng: "Anh nghĩ, Anh thật hạnh phúc, sau những ngày làm việc, những lần công tác trở về, được đến bên Trân, ngồi đàn cho Trân hát… hoặc chỉ cần yên lặng nhìn cô giáo đang chăm chú soạn bài, chấm bài. Đó là hạnh phúc lớn lao nhất của anh, Trân biết không? Ôi hạnh phúc biết bao! Thái đã mang đến cho nàng một tình yêu vô hạn… Yêu và được yêu. Nàng cảm thấy mình là người hạnh phúc nhất trên cõi đời này!
Trong xóm thôn đã xì xào bàn tán chuyện tình của hai đứa. Một mối tình khác chủng tộc, khác tôn giáo, chênh lệch tuổi tác. Trân có cảm tưởng, mỗi lần Trân đi đến đâu cũng có những cặp mắt nhìn theo, nửa như ganh ghét, nửa như mong ước. Trân biết: Nàng đã cuỗm đi một chàng trai tuấn tú đẹp trai, là niềm mơ ước của bao thiếu nữ nơi này. Một hôm cô chị dâu của Thái đã gọ̣i Trân ra nói chuyện: "Trân có biết không? Thái nó cao lớn, già dặn như vậy đó, chứ thật ra nó nhỏ tuổi hơn Trân đấy. Biết không, nó thua,Trân những bốn tuổi." Lời bà chị dâu của Thái xoáy buốt con tim nàng, tại sao thiên hạ lại khắt khe đến vậy? Tại sao chị ấy lại đem điều ấy ra nói với tôi? Tôi lớn hơn chàng có phải là một cái tội? Trân tự hỏi mình và buồn vô hạn. Thái đến, Trân dằn vặt chàng: "Quên em đi… Trân không muốn thiên hạ đàm tiếu." Ôm nhẹ nàng trong vòng tay. Thái thì thầm: "Trân biết không, chị ấy nói vậy là bởi chị ghen với em đó. Chị ấy không dễ yêu như em. Chị không dịu dàng, không hiền thục như em. Ngoài chị ấy ra... cả nhà anh đều yêu mến em. Nếu mẹ anh còn sống, chắc hẳn mẹ sẽ thương em vô cùng. Đừng vì thiên hạ mà làm vẩn đục tình cảm của chúng mình. Anh yêu em, tình yêu ấy sâu đậm dường nào, em phải biết? Anh không cần thiên hạ, anh chỉ cần em. Chỉ cần em thương anh là được... Nước mắt dàn dụa, Trân gật đầu hứa sẽ yêu Thái mãi mãi. Thế nhưng, cái quận lỵ bé tí ấy vẫn không buông tha cho nàng. Họ xầm xì to nhỏ khi nàng đi qua. Nàng muốn tránh mặt tất cả, nhưng nghề nghiệp của nàng thường xuyên phải tiếp xúc với quần chúng. Người chị dâu của chàng lúc nào cũng xem Trân như một người thật đáng ghét. Buồn rầu, thiếu tự tin, ̣Trân viết một lá thư thật dài gởi Thái, Trân quyết định rời xa chàng... Trong một đoạn, ngu ngơ nàng viết: "Thái ơi. Hãy quên em đi như quên một tật xấu của đời mình… " Rồi những ngày sau đó, những hôm nghỉ dạy, nàng đón xe về Đà Lạt hoặc đi chơi với bạn bè cho quên buồn. Những lần Thái tìm đến đứng chờ ngoài cửa năn nỉ vào gặp, Trân nhất định không chịu. Nàng cũng không nghe lời khuyên của Hoà. Hoà chửi nàng ngu, không dám sống cho mình, thời đại bây gìờ còn câu nệ tuổi tác, còn sợ dư luận. Trân biết bạn chửi mình thật có lý nhưng trong tận cùng sâu thẳm của tâm hồn Trân vẫn thấy mình khó vượt qua được búa rìu dư luận để sống cho riêng mình... Phần Thái, giận buồn, Thái tìm quên trong men rượu, tìm đến nhà trong cơn say nức nở gọi tên nàng. Tội nghiệp Nghĩa, cô cháu gái của Thái tìm đến năn nỉ nàng: "Chị ơi, chị tuyệt tình với cậu là giết cậu đó. Em thấy cậu tội nghiệp quá. Em chưa thấy con trai khóc bao giờ. Vậy mà cậu đã khóc với em, bảo rằng: "Cô giáo đã bỏ cậu rồi". Em nghĩ chị không thương cậu. Nếu thương chị đâu tuyệt tình như vậy." Trân khóc, Trân biết tình cảm nàng dành cho Thái lúc này càng sâu đậm hơn bao giờ hết. Nhưng nàng cũng biết, nàng không xóa bỏ được cái mặc cảm tự ti của mình, cái mặc cảm già hơn chàng, cái mặc cảm sợ người ta cười mình.
Rồi những ngày tháng đau thương ụp đến, đất nước đổi thay. Thái bị bắt vào trại cải tạo. Không bị kết tội nặng như những viên chức chính quyền hoặc sĩ quan quân đội nên chỉ một năm sau, Thái được thả về... và… Phi Tô, vùng kinh tế mới này đã giữ chân Thái. Cả khúc phim dĩ vãng lần lượt hiện về. Những chuỗi thương yêu nhớ mong như sống lại trong Trân. Giờ nàng đang ngồi đây, đối diện với người yêu dấu cũ…..
Thái phá tan sự yên lặng của hai người:
- Đừng yên lặng mãi hoài như vậy.
Anh bỏ chỗ ngồi, nhẹ đến bên Trân ôm nàng vào lòng:
- Quên hết mọi sự đi em. Anh cần có em, chúng ta sẽ làm lại từ đầu. Cho anh gần gũi thương yêu em. Anh dự tính vượt biên, anh đã móc nối với bạn bè ở Rạch Gíá. Hãy đi cùng anh nha em. Mình xa hẳn mọi người nơi đây, những lời nói không đâu của thiên hạ sẽ không làm em nản lòng. Tin anh đi, một tương lai tươi sáng đang chờ chúng ta nơi vùng đất mới.
Trân không giấu được xúc động, nàng nức nở khóc
- Tha lỗi cho em nha Thái. Em đã làm anh đau lòng. Em không ngờ từ đó đến nay, anh cũng không quên em. Em cũng vậy, chưa bao giờ em hết yêu anh, nhưng… em cũng vẫn chưa bỏ được cái mặc cảm mà vì nó em đã làm anh đau khổ, làm chính mình đau khổ. Vượt biên ư? Em cũng muốn cùng Thái ra đi lắm chứ nhưng… em lại không thể bỏ gia đình. Em hãi sợ sóng gió. Mẹ em đã mất một đứa con trên biển cả. Em không muốn mang thêm sự đau lòng cho mẹ, cho ba. Thái ơi, hãy quên em đi. Hãy tha thứ cho em.
Trân khóc sướt mướt và vụt chạy ra khỏi nhà, lao vào đêm tối mênh mông. Thái gục đầu. Anh biết lần này Trân đã vượt khỏi tầm tay anh. Anh vĩnh viễn mất Trân rồi!!..
X*X*X*X*
Ngày tháng dần trôi, Trân xin chuyển về dạy ở Đa Me, một thôn làng người Thượng, xa hẳn tỉnh lỵ buồn mang đến cho nàng quá nhiều kỷ niệm đau thương. Trân vẫn mỗi ngày đến trường với đám học trò thân yêu. Xa Thái, con tim nàng không còn rung động trước những lời tán tỉnh của những người con trai bao quanh nàng, có người lớn tuổi hơn nàng và cũng có những cậu thua nàng năm bảy tuổi. Thái đi mang theo một nửa hồn nàng, đã mang theo mối tình đầu đầy nước mắt.
Sau ba năm không tin tức. Một hôm, Nghĩa từ Phi Tô mang đến cho Trân một lá thư. Lá thư chỉ vỏn vẹn một vài dòng chữ "Trân, Anh đã định cư ở Nam Cali, một vùng đất xinh đẹp, ấm áp của nước Mỹ... Báo tin em biết anh đã lập gia đình, cô ấy hơn anh trên mười tuổi và trước kia cô cũng đã có một cậu con trai lên mười." Trân chợt nghe mắt mình cay cay, kỷ niệm xưa chợt ùa về, nhói buốt... Ngoài song cửa, buổi chiều đang xuống, ánh sáng cuối ngày nhợt nhạt, buồn... buồn như nỗi mất mát của Trân. Trân đã thật sự mất đi người yêu dấu cũ!
Forget me not - Dalat
